варыя́нт, ‑а, М ‑нце, м.
Разнавіднасць чаго‑н. Варыянты рашэння задачы. // Адна з некалькіх рэдакцыі якога‑н. твора або яго часткі. Лемяшэвіч недзе чытаў раней гэту ўсходнюю легенду, праўда, крыху ў іншым варыянце і, пачуўшы яе з вуснаў Данілы Платонавіча, сам асэнсаваў інакш, чым раней. Шамякін. // У шахматах — адна з магчымых камбінацыя хадоў. Закрыты варыянт абароны.
[Ад лац. varians, variantis — які змяняецца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суднаве́рф, ‑і, ж.
Суднабудаўнічая верф. Дзесяткі новых прафесій з’явіліся там, дзе раней жылі толькі аратыя ды плытагоны. На беразе Дняпра раскінулася суднаверф. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
берсалье́ры
(іт. bersaglière, ад bersaglio = мішэнь, цэль)
стралковыя часці італьянскай арміі, раней — пяхотныя, зараз — самакатныя і матацыклетныя.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
канвалю́т
(лац. convolutus = сплецены)
зборнік, складзены з раней самастойных друкаваных твораў ці рукапісаў, пераплеценых у адзін том.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ба́ло ’даўней, раней’ (Сцяшк. МГ, Сцяц.). Скарачэнне слова быва́ло. Параўн. яшчэ форму ба͡ало (пераходная ступень у працэсе скарачэння).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
выме́р, ‑у, м.
Разм. Вызначэнне велічыні, памераў чаго‑н.; вымярэнне. [Беразінец:] — У нас тут няма пэўных звестак, бо ніхто раней такіх вымераў не рабіў. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дамо́ўленасць, ‑і, ж.
Пагадненне, дасягнутае ў выніку перагавораў. У гэтым годзе, па дамоўленасці праўлення калгаса з прамкамбінатам, цагельны завод пачаў працаваць раней звычайнага. Стаховіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даплаці́ць, ‑плачу, ‑плаціш, ‑плаціць; зак., што і без дап.
Дадаць пэўную частку грошай да раней унесенай сумы; выплаціць усё да канца. Даплаціць за кнігу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разладава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.
Вызваліць ад грузу; разгрузіць. Пакуль падняць і адвалачы вагоны, трэба раней разладаваць, муку адправіць на бліжэйшую станцыю. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фабза́вуч, ‑а, м.
Школа фабрычна-заводскага вучнёўства пры прадпрыемстве, якая рыхтуе рабочых масавых прафесій. [Ігнат Ладуцька] працаваў на вялікім станкабудаўнічым заводзе, дзе раней скончыў фабзавуч. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)