ча́ры, ‑аў; адз. няма.
1. Паводле забабонных уяўленняў — магічныя прыёмы, пры дапамозе якіх можна ўздзейнічаць на людзей і прыроду; чараўніцтва, вядзьмарства. [Юстап:] Гіну я праз людскія чары. Згубіў мяне благі чалавек — паслаў чорта на невінаватую душу. Калюга. Праходзіць не так многа часу, і ягады ўжо пачынаюць выглядваць з рыльца [гарлачыка]. Вось што значыць чары! Даніленка.
2. Чароўная сіла, прывабнасць, якая захапляе. І ўсё тут поўна мяккіх чараў: І роўнядзь ціхая палёў, І постаць стромкіх тапалёў. Колас. Косця ўжо нічога больш не бачыў, быў цалкам пад уладай чараў дзяўчыны. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бы́ццам
1. злуч. і часц als, als ob, als wenn (+conj);
ты бы́ццам сам гэ́тага не ве́даеш! als ob du das nicht wüsstest!
2. (пры выказванні няўпэўненасці) dass; або не перакладаецца;
ка́жуць, бы́ццам яго́ тут няма́ man ságt, er sei [ist] nicht da; man ságt, dass er nicht da sei [ist];
3. разм (здаецца) es scheint;
мне здае́цца, бы́ццам не́хта ідзе́ es scheint mir, da kommt jémand
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
бяда́ ж
1. (няшчасце, гора) Únglück n -(e)s; Únheil n -(e)s;
2. (галеча, нястача) Not f -, Nöte, Élend n -(e)s;
тра́піць у бяду́ ins Únglück [in die Klémme (разм)] geráten*;
як на бяду́ erst recht; áusgerechnet;
у гэ́тым [тут] няма́ бяды́ das ist nicht so schlimm; was ist schon dabéi!;
◊ бяда́ за бядо́ю, як ры́ба за вадо́ю ≅ ein Únglück kommt sélten alléin
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
дада́ць
1. (дапоўніць) hinzúfügen vt, hinzúsetzen vt, (da)zúgeben* vt, béifügen vt, ergänzen vt; vergrößern vt, verméhren vt (павялічваць);
мне няма́ чаго́ больш дада́ць wéiter habe ich nichts hinzúzufügen;
2. (скласці лікі) addíeren vt, hinzúzählen vt, zusámmenzählen vt;
дада́ць лі́кі die Záhlen addíeren [hinzúzählen];
3. (прыкласці, далучыць да чаго-н) béilegen vt, dazúlegen vt, béifügen vt;
дада́ць да зая́вы пасве́дчанне der Bewérbung ein Zéugnis béifügen [béilegen]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ця́га ж
1. спец (паветра, дыму і г. д.) Zug m -(e)s, Ábzug m;
няма́ ця́гі es zieht nicht;
2. тэх Zug m -(e)s, Zúgkraft f -;
ко́нская ця́га Pférdezug m;
3. (імкненне, прыхільнасць да чаго-н) Zug m -(e)s, Hang m -(e)s, Drang m -(e)s; Strében n -s;
ця́г да ве́даў Wíssensdrang m, Wíssensdurst m -es;
ця́г да вучо́бы Lust zum Lérnen
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
име́ться переводится действительными формами глаг. быць, мець; только иногда переводится формой ме́цца;
име́ются ли у вас но́вые све́дения? ці ёсць у вас (ці ма́еце вы) но́выя зве́сткі?;
у нас име́лись все возмо́жности для… у нас былі́ (мы ме́лі) усе́ магчы́масці для…;
име́лось в виду́ ме́лася на ўва́зе;
не име́ется няма́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
кро́шкаI
1. (хлеба и т. п.) кро́шка, -кі ж.;
2. перен. кро́шка, -кі ж., крыха́, -хі́ ж.;
нет ни кро́шки няма́ ні кро́шкі;
3. спец. кро́шка, -кі ж.;
мра́морная кро́шка мармуро́вая кро́шка;
4. (малютка) малы́шка, -кі ж.;
◊
поду́майте хоть кро́шку паду́майце хоць тро́шкі (кры́шку);
ни кро́шки (ничуть) ані́, ні кры́шку.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ху́же сравн. ст.
1. нареч. горш, го́рай;
ему́ ста́ло ху́же яму́ ста́ла горш (го́рай);
ху́же всего́ то, что… горш (го́рай) за ўсё то́е, што…;
как нельзя́ ху́же як найго́рш (як найго́рай);
2. прил. го́ршы [за каго, за што, як (чым) хто, як (чым) што];
нет ничего́ ху́же, чем… няма́ нічо́га го́ршага, як…;
он не ху́же други́х ён не го́ршы за і́ншых.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
In amore semper mendax iracundia est
У каханні гнеў заўсёды падманлівы.
В любви гнев всегда обманчив.
бел. Свае дзесяць раз паб’юцца і памірацца. Няма чаму дзівіцца, калі муж з жонкай сварыцца. Дзе мужык з жонкай сварыцца, то трэці не мяшайся.
рус. Ссора супругов ‒ летний дождь: ночь переспят и помирятся. Муж с женой бранятся, чужой не вяжись. Муж хоть и не гож, но чужая не трожь. Муж с женой бранятся, да под одну шубу ложатся.
фр. Mari et femme ne font qu’un corps (Муж и жена составляют одно целое).
англ. Birds in their little nests agree (Птички согласно живут в своих гнёздышках).
нем. Was sich liebt, das neckt sich (Что любится, то дразнится). Liebe muß Zank haben (Любовь должна иметь ссору).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Quod hodie non est, cras erit
Чаго няма сёння, будзе заўтра.
Чего нет сегодня, будет завтра.
бел. Не цяпер, дык у чацвер. Будзе кірмаш і на нашай вуліцы. Жывы нажыве. Калі не маю цяпер, дык буду мець у чацвер.
рус. Будет день, будет и пища. Даст Бог день, даст Бог и пищу. Дал Бог роток, даст и кусок. Даст Бог здоровье, даст и счастье. Бог дал живот, даст и здоровье. Будешь жив, будешь и сыт.
фр. Chaque demain apporte pain (Каждое завтра/завтрашний день приносит хлеб/пищу).
англ. Every dog has his day (У каждого пса есть свой день). It’s a long lane that has no turning (Слишком длинна аллея без поворотов).
нем. Neuer Tag, neuer Sinn (Новый день, новый смысл).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)