Лоскат 1 ’ласкатанне, казытанне’, ’сверб’ (Гарэц., Федар. 1, Нас., Бяльк., Ян., ТС). Укр. лоскіт, лоскоти, ласкоти, рус. прыбалт. ласкотка, польск. łaskotki, в.-луж. łoskot. Прасл. laskotъ ’козыт’. Да laskotati > ласкатаць 1 > ласка (гл.) з пераходам а > о (параўн. дараваць — адорваць, плаціць — заплочаны).
Лоскат 2 ’пошчак’ (Гарэц.), ’моцная, апрыклая балбатня’ (Нас.), укр. ло́скіт ’трэск’, рус. ло́скот, лоскота́ ’пустая балбатня, плёткі’, польск. łoskot, чэш. loskot ’грук, рэха, стук, шчоўк’, славен. loskòt ’балбатня’, ст.-серб.-харв. лоскот ’гул’, ц.-слав. лоскотъ ’гоман, крык, шум, звон, гуд’. Прасл. loskotъ ’грукат, шум, гоман’ — nomen actionis ад ласкатаць 2, якое з’яўляецца інтэнсівам да гукапераймальнага loskati, роднасна блізкага да літ. laskúoti, lakštúoti ’весела спяваць’, łazgė́ti ’балбатаць не змаўкаючы’. Чаргуецца з лёскат і ляскаць (гл.) (Бернекер, 1, 734; Фасмер, 2, 521; Слаўскі, 5, 208–210).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Про́мысел ’здабыванне звяроў, птушак лоўляй, паляваннем’, ’занятак, рамяство як крыніца сродкаў існавання’ (ТСБМ), прамы́сл ’прамысловасць; занятак, рамяство’ (Стан.), ст.-бел. промыслъ ’клопат, апека, нагляд’. Паводле Крамко (Гіст. Лекс., 245), неалагізм XIX ст. Рус. про́мысел ’тс’ < промыслить, прамышлять ’здабыць (здабываць), абзавесціся (абзаводзіцца) нечым’, далей да мысль (Фасмер, 3, 375); укр. про́мисел, про́мисл ’вытворчасць, здабыванне’ (< *promyslъ, ЕСУМ, 4, 597), польск. przemysł ’прыкідка, хуткая рэакцыя; індустрыя’ (< przemyslić ’прадумаць, прыкінуць’, Банькоўскі, 2, 871–872); чэш. průmysl ’знаходлівасць, ініцыятыва, індустрыя’ (з рус. промысел, Махэк₂, 488), славац. priemysel (з чэш.). Запазычанне або калька з рускай, дзе, відаць, з ц.-слав. промыслъ, сінонім провидѣние ’божая ласка, клопат’ (паводле БЕР, 5, 760, — з рус.); усходнеславянская форма захавалася ў назве горада Перемышль (Банькоўскі, 2, 871). Неаславянізм, што калькуе ням. Industrie?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ула́снік, ‑а, м.
1. Той, хто мае якую‑н. уласнасць; валодае чым‑н. У былых майстэрнях нейкага ўласніка, двух доўгіх .. будынках на ўскраіне.. танкісты аглядалі, рамантавалі машыны. Грамовіч. З кажуха кпілі хатнія, пасмейваўся і сам уласнік, але разлучацца з ім ніяк не хацеў. Лужанін. // Асоба, якой уласціва што‑н. Нават самы густы грэбень не мог даць рады, каб укласці гэты віхрасты чуб так, як хацелася б яго ўласніку. Якімовіч. — А, калі ласка! — сказаў малады хлопец, уласнік тонкага носа. Колас.
2. Чалавек, які прагне цалкам уладаць чым‑н., не дзелячыся з іншымі. Закаранелы ўласнік. □ Трэба змяняць душы, псіхалогію .. [сялян]: уласнік павінен стаць калектывістам. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blow out
а) задзьму́ць, згасі́ць сьве́чку
Please blow out the candle — Калі́ ла́ска, згасі́ сьве́чку
б) ло́пнуць, трэ́снуць
The worn tire blew out — Зно́шаная шы́на ло́пнула
to blow out one’s brains — пусьці́ць сабе́ ку́лю ў лоб
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
любе́зность ж.
1. (свойство) ласка́васць, -ці ж., ве́тлівасць, -ці ж., прыя́знасць, -ці ж.;
2. (комплимент) кампліме́нт, -та м., мі́лая рэч;
говори́ть любе́зности гавары́ць кампліме́нты (мі́лыя рэ́чы);
3. (одолжение) ла́ска, -кі ж.; (услуга) паслу́га, -гі ж.;
оказа́ть любе́зность зрабі́ць ла́ску;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
poke1 [pəʊk] n.
1. штуршо́к, штурхе́ль;
Vanessa gave me a poke in the ribs. Ванэса штурхнула мяне ў бок.
2. разграба́нне вуго́лляў;
Give the fire a poke, please. Паварушы вуголле, калі ласка.
♦
take a poke at smb./smth. AmE, dated, infml смяя́цца з каго́-н./чаго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Nächste
sub m, f -n, -n блі́зкі, -кая
◊ jéder ist sich selbst der ~ — ≅ ко́жны млын на сваё ко́ла ваду́ ця́гне
der ~ bítte! — калі́ ла́ска, насту́пны!
wer ist der ~? — хто насту́пны?
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Güte
f -
1) дабрата́, дабрыня́, прыхі́льнасць
2) я́касць (матэрыялу); дабрацкаснасць
háben Sie die ~! — калі́ ла́ска!, бу́дзьце ласка́выя!
in áller ~ — падо́браму, палюбо́ўна
du méine ~! — Бо́жа мой!
éine Wáre érster ~ — тава́р вышэ́йшай я́касці
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
przeszkadzać
przeszkadza|ć
незак. перашкаджаць; замінаць;
proszę sobie nie ~ć — калі ласка, не турбуйся (не звяртай увагі);
mnie to nie przeszkadzać — мне гэта не перашкаджае (не замінае)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
pozwolić
pozwoli|ć
зак. дазволіць;
nie mogę sobie na to ~ć — я не магу сабе гэтага дазволіць;
Pan/Pani pozwolić za mną — калі ласка, ідзіце за мной
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)