können

* мад. дзеясл.

1) магчы́, мець магчы́масць

man kann — магчы́ма, мажлі́ва, мо́жна

man kann nicht — не́льга, нямо́жна

2) уме́ць, ве́даць

er kann Deutsch spréchen — ён уме́е гавары́ць паняме́цку

er kann Deutsch — ён ве́дае няме́цкую мо́ву

das will gekónnt sein — гэ́та трэ́ба ўме́ць

3)

er kónnte nicht umhín, zu lächeln — ён не мог стрыма́ць усме́шкі

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

peep

I [pi:p]

1.

v.

1) загляда́ць празь дзі́рку або́ вузку́ю шчы́ліну

2) падгляда́ць

3) прагляда́ць, пака́звацца (пра со́нца)

2.

n.

1) по́зірк празь дзі́рку або́ вузку́ю шчы́ліну

2) мала́я дзі́рка або́ шчы́ліна для загляда́ньня

3) по́зірк крадко́м

4) пе́ршае зьяўле́ньне, про́бліск -у m.

at the peep of day — до́сьвіткам, на зо́лку, на сьвіта́ньні

II [pi:p]

1.

n.

піск -у m., цвы́рканьне n.

2.

v.

1) пішчэ́ць; цвы́ркаць

The bird peeped — Пту́шка запішчэ́ла

2) гавары́ць, пяя́ць то́нкім пісклі́вым го́ласам

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

сябе́ займ. зваротн sich (пры дзейніку ў 3-й асобе); mich, mir, uns (пры дзейніку ў 1-й асобе); dich, dir, euch (пры дзейніку ў 2-й асобе);

я сябе́ до́бра ве́даю ich kénne mich gut;

ён ве́дае сябе́ er kennt sich;

у сябе́ до́ма bei sich (D) zu Hause;

вы́йсці з сябе́ áußer sich (D) geráten*; aus dem Häus¦chen geráten* (разм.); aus der Haut fáhren* (разм.);

вы́весці каго-н. з сябе́ j-n aus der Fássung bríngen*, j-n in Wut versétzen [bríngen*];

гавары́ць ад сябе́ im éigenen Námen spréchen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

цягну́ць

1. zíehen* vt (за што-н. an D); schléppen vt, schléifen vt (валачы);

цягну́ць кана́т ein Seil zíehen*;

2. (павольна гаварыць, спяваць і г. д.) déhnen vt;

цягну́ць сло́вы Wórte déhnen;

3. (марудна рабіць) zögern vt, verzögern vt; in die Länge zíehen*;

цягну́ць спра́ву éine Sáche in die Länge zíehen*, éine Sáche auf die lánge Bank schíeben*;

4. (патрабаваць, вымагаць) erpréssen vt;

5. безас. (адчуваць патрэбу):

яго́ ця́гне er hat Lust, er fühlt sich híngezogen; ihn verlángt (да чаго-н. nach D);

яго́ ця́гне на сон er ist schläfrig

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

не́чего​II (незачем) нареч., разг. няма́ чаго́; не́чага; (не надо) не трэ́ба;

не́чего об э́том говори́ть няма́ чаго́ (не́чага, не трэ́ба) пра гэ́та гавары́ць;

э́тим не́чего шути́ть гэ́тым не трэ́ба (не́чага) жартава́ць;

да тут и ду́мать не́чего ды тут і ду́маць няма́ чаго́ (не́чага);

не́чего спеши́ть няма́ чаго́ (не́чага, не трэ́ба) спяша́цца;

◊

от не́чего де́лать ад няма́ чаго́ рабі́ць;

не́чего сказа́ть! што і каза́ць!, няма́ што і каза́ць!;

де́лать не́чего нічо́га не зро́біш.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тараба́ніць 1 ’моцна стукаць, утвараючы шум, грукат’ (ТСБМ, Гарэц., Байк. і Некр.), ’аднастайна грукаць, стукаць’, ’валачы, цягнуць, везці з грукатам’ (Янк. 2), ’балбатаць’ (Шатал.), ’бразгаць; балабоніць’ (Ян.), тараба́ніць языком ’па-пустому, многа і гучна гаварыць’ (Янк. 2), тараба́ніць, тороба́ніць ’тарахцець, барабаніць; балбатаць’ (Мат. Гом.), тыріба́ніць ’тарабаніць, тараторыць, крычаць, шумець’ (Бяльк.), тараба́ніті ’барабаніць’ (Вруб.), тарабані́тэ ’тс’ (драг., Нар. словатв.), тараба́ніць, тарабо́ніць, торобе́ніць ’барабаніць, бразгатаць’ (пра дождж, стук і г. д.)’, ’тараторыць, балбатаць, малоць языком’ (ТС), тараба́нькаць ’тарахцець, стукаць; гаварыць безупынна’ (ТС). Укр. тараба́нити ’грукатаць’, дыял. ’балакаць’, рус. тараба́нить ’грукаць; барабаніць’, польск. дыял. tarabanić ’тс’. Ад тараба́н ’барабан’ (гл. тарабан 2), значэнне ’балбатаць’ пераноснае (Фасмер, 4, 20; ЕСУМ, 5, 517). Параўн. структурна аналагічнае талаба́ніць ’балбатаць’, гл. талабоніць.

Тараба́ніць 2 ’несці цяжкае, вялікае, грузнае’ (ТСБМ, Мілк., Мат. Гом.), ’несці на плячах’ (Яўс.), тараба́ніць (търъба́ніць) ’несці цяжкі груз’ (мёрск., Нар. лекс.), ’цягнуць, валачы’ (Ласт.; петрык., Яшк. Мясц.; мядз., Сл. ПЗБ), ’цягнуць з шумам і грукатам’ (Варл.), тарамба́ніць ’тс’ (Сл. рэг. лекс.). Укр. тараба́нити ’везці або несці нешта важкае і вялікае’, тараба́нитися ’ісці або ехаць далёка; ехаць марудна, з цяжкасцю’, рус. дыял. тараба́нить, тарба́нить ’цягнуць, валачы’, польск. дыял. tarabaniać się ’з цяжкасцю ісці, рухацца; увальвацца, караскацца’, каш. torbańic są ’караскацца; кешкацца, марудзіць’, чэш. tarabit ’з цяжкасцю несці’, tarabotit se ’пра цяжкую язду воза’. Апошнія словы Махае (636) выводзіць з чэш. těpiti ’несці’, těpati ’насіць’, роднасных лат. stiept ’з цяжкасцю несці, валачы’, ’з цяжкасцю або паспешліва бегчы’, ’намагацца, высільвацца’ і літ. stiẽpti, stiẽbti ’цягнуць уверх’, укр. тепо́рити ’з цяжкасцю цягнуць’, ускладненых “інтэнсіўнымі” суфіксамі, што не пераконвае. Спробы вывесці з літ. tarabénti ’цягнуць, валачы’, tarabénti ’несці, валачы’ (Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1971, 1, 95) сустракаюць сур’ёзныя пярэчанні (Лаўчутэ, Балтизмы, 149). Няясна. Дапускаюць афіксальнае ўтварэнне ад укр. дыял. тере́бити ’цягнуць; несці што-небудзь цяжкае’ (гл. церабіць), притере́бити ’даставіць, прынесці’ (ЕСУМ, 5, 517), што не пераконвае; або параўноўваюць з рус. дыял. та́рабіць ’цягнуць’ (Фасмер, 4, 20). Кашубскае слова лічаць экспрэсіўнай трансфармацыяй tarmolëc są ’ўвальвацца (пра няпрошанага госця)’ пад уплывам torba (гл. торба), у пераносным значэнні ’дурань, няздара, недарэка’ (SEK, 5, 156). Больш верагоднае развіццё семантыкі ад тараба́ніць 1 ’грукатаць’ да ’цягнуць з грукатам што-небудзь цяжкае’ або ўтварэнне ад тарна́біць ’валачыць, цягнуць, несці з цяжкасцю’ (гл.) з перастаноўкай зычных у сярэдзіне слова і характэрнай для экспрэсіўных слоў сінкопай (пропускам галоснага).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

so​1 [səʊ] adv.

1. (менаві́та) так, такі́м чы́нам;

so and in no other way то́лькі так, то́лькі такі́м чы́нам;

how so? як жа гэ́та? як (жа) так?

so to say, so to speak так сказа́ць

2. так, да тако́й ступе́ні; сто́лькі, так шмат;

I’m so pleased to meet you! Я вельмі рады пазнаёміцца з вамі!

3. так, так і ёсць; такса́ма, такі́м чы́нам; ну;

I thought you were Polish. – So am I. Я думаў, што вы паляк. – Так яно і ёсць;

We were wrong, so were you. Мы памыліліся, і вы таксама;

So you are going to the South. Такім чынам, вы едзеце на поўдзень;

so…as так… каб; так… што;

Would you be so kind as to lock the door? fml Будзьце ласкавы, замкніце дзверы;

so… that так… што, насто́лькі… каб;

She is so ill that she cannot speak. Яна такая хворая, што не можа гаварыць;

so much and no more сто́лькі і не больш;

so much the better/the worse тым лепш/горш;

so much for that хо́піць гавары́ць пра гэ́та;

you don’t say so! няўжо́?; не мо́жа быць!;

or so або́ каля́ гэ́тага;

She stayed there for 2 hours or so. Яна засталася там на гадзіны дзве.

♦

and so forth and so on і так дале́й;

and so on і так дале́й, і да таго́ падо́бнае;

so far да гэ́тых пор, паку́ль (яшчэ́)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

szkoda

szkod|a

ж.

1. шкода;

~a majątkowa — матэрыяльная шкода;

odpowiadać za ~ę — адказваць за страту;

2. шкада;

~a o tym mówić — пра гэта няма чаго і гаварыць;

~a czasu i atłasu — шкада марнаваць час;

(jaka) ~a! — (як) шкада!;

mała ~a krótki żal — такой бяды; невялікая бяда;

mądry Polak po ~zie — моцны заднім розумам

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przeciw

1. супраць, супроць;

płynąć przeciw prądowi — плысці супраць цячэння;

2. супраць; супроць;

nie mam nic przeciw temu — я нічога не маю супраць гэтага;

występować przeciw nadużyciom — выступаць супраць злоўжыванняў;

3. наперакор, супраць;

przeciw mej woli — супраць маёй волі;

mówić przeciw własnemu przekonaniu — гаварыць наперакор сваім перакананням;

przeciw gorączce — супраць тэмпературы; ад тэмпературы, ад гарачкі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

нос, -а, мн. насы́, насо́ў, м.

1. Орган нюху, які знаходзіцца на твары чалавека або мордзе жывёлы.

Н. з гарбінкай.

2. Дзюба ў птушкі.

Бусляняты закідваюць насы ўгору.

3. Пярэдняя частка судна, лодкі, самалёта і пад.

4. Аб выступаючай пярэдняй частцы якога-н. прадмета.

5. Тое, што і насок (у 2 знач.).

Туфлі з вострымі насамі.

○

Рымскі нос — вялікі, правільнай формы нос з гарбінкай.

◊

Бубніць сабе пад нос (разм.) — гаварыць вельмі ціха, незразумела.

Вадзіць за нос каго — абяцаць і не выконваць; уводзіць у зман (разм.).

Вярнуць нос (разм.) — адносіцца да каго-н. з пагардай.

Драць нос — важнічаць, задавацца (разм.).

З-пад (самага) носа (узяць, украсці; разм.) — на вачах у каго-н., у непасрэднай блізкасці ад каго-н.

На носе (разм.) — вельмі скора, у самы блізкі час (адбудзецца што-н.).

Носам рыць (груб.) — выказваць сваю незадаволенасць кім-, чым-н.

Нос у нос; носам к носу (разм.) — вельмі блізка адзін да аднаго.

Пад самым носам (разм.) — блізка, у непасрэднай блізкасці ад каго-, чаго-н.

Пакінуць з носам каго (разм.) — абдурыць, падмануць.

Соваць нос (разм., неадабр.) — умешвацца не ў сваю справу.

|| памянш.-ласк. но́сік, -а, мн. -і, -аў м. (да 1 знач.), насо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м. (да 1 і 5 знач.).

|| прым. насавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)