Verbum

анлайнавы слоўнік

wszelki

любы, кожны, усякі, усялякі;

na wszelki wypadek — на ўсякі выпадак;

przy ~ch okolicznościach — пры любых абставінах (умовах)

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Любасць, любосць, любось ’пачуццё глыбокай прыхільнасці, пяшчоты да каго- або чаго-небудзь’, ’любата’, ’прыязнасць’, ’каханне’, ’ласкавасць’, ’уцеха, пашана’, ’міла, вельмі прыемна’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., Яруш., Растарг., Мікуц.; віл., пух., Сл. ПЗБ; КЭС, лаг.), любосці ’заляцанні’ (карэліц., Сцяшк., Сл.). Укр. любість; ст.-рус. любость (XVI ст.) < ст.-бел.; польск. lubość, н.- і в.-луж. lubosć, чэш. libost, ст.-чэш. ľubost, ľúbost, славац. ľúbosť. Прасл. паўн. lʼubostь, якое з lʼubъ (Слаўскі, 4, 361–362). Да лю́бы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

lepszy

lepsz|y

лепшы;

pierwszy ~y — першы лепшы; любы сустрэчны; любы;

zmierzać ku ~emu — імкнуцца да лепшага;

z braku czego ~ego — пры адсутнасці чаго лепшага;

iść z kim o ~e — сапернічаць з кім; спаборнічаць з кім;

co ~a — яшчэ лепш

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Любава́цца ’разглядаць з захапленнем, з задавальненнем’, ’наглядаць за чыёй-небудзь дзейнасцю з задавальненнем’, ’мець уцеху’ (Яруш., ТСБМ, Нар. Гом.), любава́ць ’любіць, любавацца’ (Нас.). Укр. любувати(ся), любовати, рус. любоваться, ст.-рус. любовати, польск. lubować się, н.-луж. lubowaś, в.-луж. lubować, чэш. libovati si, ст.-чэш. ľubovati, славац. ľubovať si, славен. ljubováti, ljúbovati, серб.-харв. љубовати, макед. љубува се, балг. любува се. Прасл. lʼubovati ’захапляцца нечым’, утворанае ад lʼubъ (Слаўскі, 4, 358–359). Да лю́бы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

змагчы́, змагу, зможаш, зможа; пр. змог, змагла, ‑ло; зак., звычайна з інф.

Здолець зрабіць што‑н. — Стаць разведчыцай ты зможаш у любы момант, калі гэта спатрэбіцца. Шамякін. Дрэвы забылі пра буры і страты, Раны свае загаіла зямля. Толькі нічога забыць не змагла ты, Памяць мая! Танк. // Атрымаць магчымасць зрабіць што‑н. Далёкая мілая мама, Я знаю — каб толькі змагла, Не зёлкамі ты, а рукамі Бяду б ад мяне адвяла. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каха́нак, ‑нка, м.

Разм.

1. Любы, каханы (у 2 знач.). Той вясною дзяўчына чакала, Што з паходу каханак прыйдзе, Вясну радасна так загукала, А каханка... забіў якісь злыдзень. Чарот.

2. Тое, што і палюбоўнік. — Мой адзін знаёмы вось так ажаніўся. А ў жонкі дружок патайны быў. Выпусцілі яго з турмы, ён адразу да яе. Ёй, вядома, ніякага сэнсу не было кідаць майго знаёмага, а каханак не адступаўся. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

dowolny

адвольны, вольны; любы;

przekład dowolny — вольны пераклад;

styl dowolny спарт. вольны стыль;

w ~m kierunku — у любым кірунку

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зазно́ба ж.

1. (любовь) фольк. каха́нне, -ння ср.;

2. разг. (возлюбленная) каха́ная, -най ж., каха́нка, -кі ж., лю́бая, -бай ж.; (возлюбленный) каха́ны, -нага м., каха́нак, -нка м., лю́бы, -бага м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

éinem

D ад ein; (ужываецца ў D замест man)

das kann ~ álle Táge passíeren — гэ́та ў любы́ мо́мант мо́жа з ко́жным зда́рыцца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

lada

I lad|a

ж. прылавак; стойка;

spod ~y — з-пад прылаўка; з-пад крыса

любы; кожны;

lada dzień — кожны дзень; у любы дзень;

lada kto — абы-хто;

lada co — абы-што;

lada jaki — абы-які;

nie lada sukces — немалы (вялікі) поспех

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)