Людзя́ць1 ’гасцяваць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Балтызм (калька), параўн. літ. žmonė́tis ’тс’ < žmónės ’людзі’.

Людзя́ць2, людзя́цца ’жыць, апранацца па-людску’ (воран., Сл. ПЗБ). Відавочна, таксама ўтворана паводле літ. žmõginti ’ачалавечваць’, žmonė́tis ’кантактаваць з людзьмі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мальчу́га ’дзяцюк’ (Нас.), мальчуга́ ’хлапчына’ (воран., Сл. ПЗБ), мальчуга́н ’даволі вялікі дзяцюк’ (Нас.), мальчу́жка ’хлопчык’ (Нас.) — запазычаны з рус. мовы (Даль, 2, 764). Аналагічна мальчы́шча ’вялікі дзяцюк’ (Нас.). Паўн. рус. наўг. (грэбл.) мальчи́ще ’падлетак, хлопчык’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ма́сцер, ма́сьцір ’майстар’ (Бяльк.). З рус. ма́стер ’тс’. Сюды ж ма́сьцірна ’па-мастацку, па-майстэрску’ (Бяльк.), ма́сцерна ’добра, выдатна’ (воран., Сцяшк. Сл.), ст.-рус. мастеръ ’магістр ордэна’. Да ма́йстар (гл.). У рус. мову — з беларускай.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сяве́нька ’сявалка’ (ТСБМ, Нас.; лях., Янк. Мат.), сяве́нка, сяве́нька ’тс’ (Сл. ПЗБ, ЛА, 5), сяве́нка ’тс’ (Сцяшк.), севе́нка (воран., Сл. ПЗБ), севе́нь ’тс’ (ТС). Этымалагічна тое ж, што і сява́лка (гл.), але з іншым суфіксам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Самту́к ’апалонік (малькі жабы)’ (воран., Сл. ПЗБ). З літ. samtùkai мн. ’апалонікі’, дэмінутыў да sámtis ’апалонік (лыжка)’; семантычны пераход пад уплывам бел. аналагічнага пераходу; гл. Грынавяцкене і інш., Lietuvių kalbotyros klausimai, 1975, XVI, 188; Лаўчутэ, Балтизмы, 72.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ля́паўка ’драўляны званок, які вешалі карове на шыю’ (іўеў., Сл. ПЗБ), ’бразготка’ (в.-дзв., Шатал.), ля́паўка ’балбатун’, ’пляткарка’ (Растарг.; гом., Нікан.; шчуч., воран., Сцяшк. Сл.). Да ля́паць ’гаварыць бязглуздзіцу’ (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 113–114).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пакні́саць, пакны́саць, пакнойсаць, пакнэйсаць ’зрыць; экспр. ’пабоўтаць пераборліва лыжкай яду’ (Сл. ПЗБ, гродз., воран.). Балтызм. Параўн. літ. knisti ’раскопваць, разрыхляць зямлю (звычайна пра свінню)’, ітэратыў knäisoti, knistóti ’тс’ (гл. Лаўчутэ, Балтызмы, 46; там жа і інш. літ-ра).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пляску́н1 ’дзяружка з ільняных нітак’ (Сцяшк. Сл.). Да плоскаю (гл.).

Пляску́н2 ’гарэза’ (Нар. Гом.). У выніку кантамінацыі плясун (ці пляска) і ’скакун.

Пляску́н3 ’пухір у рыбы’ (воран., ЛА, 1). Да пляск, пляскаць ’лопацца, трэскацца’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пумпу́ра ’паўпрыца (дэталь у жорнах)’ (воран., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа), з літ. pumpurė ’тс’, хутчэй за ўсё гукапераймальнага паходжання, параўн. таксама ням. ритретʼстукаць, грукатаць’, што, магчыма, было асновай для назвы тэхнічнай дэталі паводле характарнай (“шумавой”) прыметы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пінавей ’мята даўгалыгая, Mentha longifolia (L.) Huds.’ (гродз., Кіс., Сцяшк. Сл.); пікавая ’піжма-кануфер, Tanacetum balsainita L.’ (брэсц., Кіс.), ’півонія’ (воран., Сл. ПЗБ), піналейка ’зёлка?’ (пруж., Шн.). З польск. pinawia ’піжма, Tanacetum L.’, ’півоня’ (Варш. сл., 4, 194).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)