◎ Пехцяро́к ’вяровачная сетка для сена ў дарозе’ (Нас.), ’кашэль, торба’ (Нар. Гом.), пехцёрь ’тс’ (Растарг.), пехцяром ’быць неахайна апранутым’ (Нас.), пяхцер ’гультай’ (мазыр., Мат. Гом.), (перан.) пехірірок ’таўстун (пра дзіця)’ (Нас.), рус. кур., калуж. пехтерь, пехтерь ’кошык, у які натоптваюць сена’, цвяр. ’тоўстае пражэрлівае дзіцё’, смал. пяхцерь ’пяхцер’, ярасл., цвяр., пск. пехтёршпь ’несці нешта цяжкае’, ’шмат набіраць, напіхваць’, ’шмат і прагна есці’. Відаць, уграфінізм. Параўн. вепск. pehit ’мятая салома, сечка’, peksta ’мяць, таптаць’, ’мясіць, збіваць, перамешваючы’, а таксама эрзя-мардоўск. pʼetkʼel ’таўкач’. Гл. таксама пяхцер. Куркіна (Этимология–1970, 96–97) рус. пехтерь, пестер(ь) і да т. п. адносіць да прасл. *pьxali, pixati, уключаючы сюды рус. пест ’таўкач, кій’, славен. peši ’салома ў кулях, прызначаная для пакрыцця будынку’ і інш., і вызначае магчымасць семантычнага пераходу: ’хуткі рух са штуршком’ > ’піхаць, таўчы’ > ’плесці, віць, ткаць’ > ’нешта сплеценае’, што не зусім адпавядае семантыцы бел. лексем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прытулі́ць сов.

1. (да каго, чаго) прижа́ть (к кому, чему); прислони́ть (к чему);

п. дзіця́ да грудзе́й — прижа́ть ребёнка к груди́;

п. галаву́ да паду́шкі — прислони́ть го́лову к поду́шке;

2. перен. приюти́ть, приласка́ть, пригре́ть;

3. (спрятать, защитить) укры́ть;

стары́ лес ~лі́ў партыза́н — ста́рый лес укры́л партиза́н;

◊ няма́ дзе галаву́ п. — не́где (не́куда) го́лову приклони́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

падкі́нуць сов., в разн. знач. подбро́сить, подки́нуть;

п. ша́пку — подбро́сить (подки́нуть) ша́пку;

п. пыта́нне — подбро́сить вопро́с;

п. цэме́нту — подбро́сить цеме́нта;

п. валёнкі пад ла́ўку — подбро́сить (подки́нуть) ва́ленки под ла́вку;

п. дроў у пе́чку — подбро́сить (подки́нуть) дров в пе́чку;

п. дзіця́ — подбро́сить (подки́нуть) ребёнка;

п. тава́ру — подбро́сить (подки́нуть) това́ра;

п. на машы́не — подбро́сить (подки́нуть) на маши́не

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

смяя́цца несов.

1. смея́ться, улыба́ться;

жанчы́на глядзе́ла на дзіця́ і смяя́лася — же́нщина смотре́ла на ребёнка и смея́лась (улыба́лась);

во́чы яе́ смяя́ліся — глаза́ её смея́лись;

2. (з каго, чаго) смея́ться (над кем, чем); труни́ть (над кем, чем); шути́ть (над кем, чем); насмеха́ться (над кем, чем);

лю́дзі смяю́цца — лю́ди смею́тся;

◊ с. праз слёзы — смея́ться сквозь слёзы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

wrap

[ræp]

1.

v., wrapped or wrapt, wrapping, v.t.

1) ахіна́ць; атуля́ць, агарта́ць; аху́тваць

She wrapped the child in a blanket — Яна́ ахіну́ла дзіця́ ко́ўдрачкай

Wrap a shawl around you — Накі́нь ху́стку на сябе́

2) абго́ртваць; закру́чваць, заго́ртваць

to wrap with paper — закруці́ць у папе́ру

2.

n.

накі́дка f., плед -а m.

•

- under wraps

- wrap up

- wrapped up in

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

ці́хі

1. (нягучны) leis(e); gedämpft (прыглушаны);

ці́хія кро́кі léise Schrítte;

ці́хім го́ласам mit gedämpfter [léiser] Stímme;

ці́хая гадзі́на Rúhestunde f -, -n (у бальніцы і г. д.);

2. (лагодны, пакорлівы) still, rúhig; fríedlich;

ці́хі но́раў ein sánftes Gemüt, ein sánfter Charákter [kɑ-];

ці́хае дзіця́ ein rúhiges Kind;

3. разм (павольны) lángsam;

ці́хімі кро́камі mit lángsamen Schrítten;

◊ у ці́хім бало́це чэ́рці вяду́цца ці́х ≅ stílle Wásser sind tief

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

expect [ɪkˈspekt] v.

1. спадзява́цца, разлі́чваць;

expect smb. to do smth. разлі́чваць, што хто-н. зро́біць што-н.;

We expect them to help us. Мы разлічваем, што яны нам дапамогуць.

2. чака́ць;

He was not expecting any visitors. Ён не чакаў ніякіх наведвальнікаў.

3. меркава́ць, ду́маць;

Will they come? – Yes, I expect so. Яны прыйдуць? – Я мяркую, што так.

♦

be expecting a baby/a child infml быць цяжа́рнай;

She is expecting a child in May. Яна чакае дзіця ў маі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spoil [spɔɪl] v. (spoilt or spoiled)

1. псава́ць; псава́цца; шко́дзіць;

spoil a joke сапсава́ць жарт;

He spoiled my joy. Ён не даў мне пара давацца;

The holidays were spoilt by bad weather. Адпачынак прапаў з-за кепскага надвор’я.

2. пе́сціць, ба́лаваць, бэ́сціць;

a spoilt child разбэ́шчанае дзіця́

3. гніць, псава́цца (пра прадукты)

♦

be spoiling for smth. ірва́цца зрабі́ць што-н.;

He was spoiling for the fight. Ён ірваўся ў бойку;

too many cooks spoil the broth ≅ дзе ку́хараў шэсць, там няма́ чаго́ есць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

кале́на, -а, н.

1. (мн. кале́ні, -яў і -ле́нь). Сустаў, які злучае бядровую і галёначную косці; месца згібу нагі.

Сагнуць нагу ў калене.

2. (толькі мн., кале́ні, -яў і -ле́нь). Нага ад каленнага сустава да таза.

Узяць дзіця на калені.

3. (мн. кале́ны, -ле́н). Асобнае звяно, адрэзак у складзе чаго-н., які з’яўляецца злучэннем такіх жа адрэзкаў.

К. бамбука.

К. жалезнай трубы.

4. (мн. кале́ны, -ле́н). Частка чаго-н. непрамога, сагнутага ад аднаго павароту да другога.

К. дарогі.

К. ракі.

5. (мн. кале́ны, -ле́н). У музычным творы: асобная частка, закончаны матыў.

Салавей заспяваў на сем кален.

6. (мн. кале́ны, -ле́н), перан. У танцы: асобны прыём, фігура з эфектам.

Кадрыля на шаснаццаць кален.

7. (мн. кале́ны, -ле́н). Пакаленне ў радаслоўнай.

◊

Мора па калена каму — нічога не страшна, нічога не цяжка.

|| памянш. кале́нца, -а, мн. -ы, -аў, н. (да 3 і 5 знач.).

|| прым. кале́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

К. сустаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; незак.

1. Валодаць вуснай мовай, валодаць якой-н. мовай, вымаўляць словы.

Дзіця яшчэ мала гаворыць.

Г. па-іспанску.

Манера г.

2. што і без дап. Выражаць думкі, паведамляць.

Г. праўду.

Г. павольна.

Газета гаворыць пра дасягненні беларускіх ільнаводаў.

3. аб кім-чым. Выказваць думку, меркаванне, абмяркоўваць што-н.

Аб поспехах айчыннай касманаўтыкі гаворыць уся краіна.

4. з кім. Весці гутарку, размаўляць.

Г. з табою немагчыма.

5. перан., пра што, аб чым і за што. Сведчыць, паказваць на што-н.

Гэты выпадак гаворыць пра многае.

Гэта гаворыць само за сябе.

6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан., у кім. Праяўляцца ў чыіх-н. паводзінах, словах і пад.

У ім гаворыць сумленне.

◊

Гаварыць на розных мовах — не разумець адзін аднаго.

|| зак. сказа́ць, скажу́, ска́жаш, ска́жа; скажы́; ска́заны (да 2 і 3 знач.).

|| наз. гаварэ́нне, -я, н. (да 1—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)