Verbum

ру́шыць, -шу, -шыш, -шыць; зак. і незак.

1. зак. Пачаць рух; накіравацца куды-н.

Трактар рушыў з месца.

Атрад рушыў да лесу.

Калгас за апошнія гады значна рушыў наперад (перан.: атрымаў далейшае развіццё).

2. незак. Тое, што і рухацца (у 1 знач.).

Ужо рушыць вясна.

3. зак. і незак., каго-што. Прымусіць (прымушаць) рухацца каго-, што-н.; адправіць каго-, што-н. куды-н.

Р. каня з месца.

Р. войска ў бой.

4. незак. (звычайна з адмоўем), каго-чаго. Чапаць, закранаць (разм.).

Гэтага чалавека не рушце, ён тут ні пры чым.

не́сціся¹, нясу́ся, нясе́шся, нясе́цца; нясёмся, несяце́ся, нясу́цца; нёсся, не́слася і нясла́ся, не́слася і нясло́ся; нясі́ся; незак.

1. Хутка рухацца, імчацца ўперад.

Несліся коні.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Распаўсюджвацца (пра гукі, пахі, чуткі).

Нясуцца песні.

Несліся новыя чуткі.

кірава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; незак.

1. чым. Накіроўваць сваю дзейнасць, працаваць у адпаведнасці з чым-н., у залежнасці ад чаго-н.

К. правілам.

К. перадавымі ідэямі.

2. Браць, трымаць кірунак, рухацца куды-н.

К. на Мінск.

К. на бліжэйшую вёску.

крана́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. Зрушвацца з месца, пачынаць рухацца.

Электрычка кранаецца з месца.

2. каго-чаго. Датыкацца да каго-, чаго-н.

К. рукой пляча таварыша.

Смычок ледзь кранаўся струн.

|| зак. крану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

слі́згацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. Плаўна рухацца па гладкай, слізкай паверхні.

С. на лыжах.

2. Тое, што і слізгаць (у 3 знач.).

3. Коўзацца, катацца.

С. па лёдзе.

|| аднакр. слізгану́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся.

|| наз. слі́зганне, -я, н.