не́чага займ адмоўн (+ inf) разм nichts;

мне не́чага яму́ сказа́ць ich hábe ihm nichts zu ságen;

не́чага здзіўля́цца, што… es ist nichts zu verwúndern, dass…;

◊ не́чага рабі́ць da ist nicht zu máchen;

і гаварыць не́чага! Áusgeschlossen!;

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

я́сна прысл разм, я́сны

1. klar;

я́снае не́ба klárer [héller] Hímmel;

я́снае надво́р’е héiteres [fréundliches] Wétter;

2. перан (зразумелы, просты) déutlich, klar;

я́сна гавары́ць klar [verständlich] spréchen*;

я́сна разуме́ць gut verstéhen*;

зрабі́цца больш я́сным klárer wérden, an Klárheit gewínnen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

адкры́та прысл óffen; únverholen (не тоечы);

адкры́та гавары́ць пра́ўду kein Blatt vor den Mund néhmen*;

я шчы́ра і адкры́та заяўля́ю ich ságe es frank und freiадкры́тасць ж Óffenheit f -, Óffenherzigkeit f -; Áufrichtigkeit f -; Fréimütigkeit f - (шчырасць)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сы́каць, сы́кнуць

1. (утвараць глухія гукі) zíschen vi;

2. разм (злоснічаць) gehässig [bóshaft] sein; wüten vi;

3. разм (гаварыць злосным голасам) mit geréizter Stímme sprechen*; schímpfen vi;

сы́каць на каго-н j-m über den Mund fáhren*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Байсялі́ць ’гаварыць недарэчнае’ (Арашонкава і інш., Весці АН БССР, 1969 (4), 131; карэліц.). Паводле аўтараў артыкула, звязваецца з літ. báisioti ’палохаць’. Вельмі няпэўная этымалогія. Хутчэй можна думаць пра кантамінацыю дзеяслова ба́іць, ба́яць (гл.) з нейкім іншым словам. Адносна суфікса ‑с‑ параўн. укр. байса́ ’пустая размова, плявузганне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гаду́лька ’гаваруха’ (Касп.). Слова не вельмі яснага паходжання. Бясспрэчна, звязана з гадаць ’гаварыць’, запазычаным з польск. мовы (гл.), але словаўтварэнне вельмі незразумелае. Ад вядомага ў бел. мове гадула ’пустамеля’ (польск. gaduła ’балбатун, пустамеля’, ’балбатлівая жанчына’) мы б чакалі хутчэй гадулка. Утварэнне ад гадула з экспрэсіўным ‑ʼка?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ко́рмнік ’кормны кабан’ (ТСБМ, ТС, З нар. сл., Шат., Нар. лекс., Жд. 2). Параўн. серб.-харв. кр̑мак ’кабан’, кр̑мача ’свіння’. Калі ўлічыць, што прыметнік кормны (гл.) таксама адносіцца да кабана, можна гаварыць яшчэ аб праславянскім семантычным пераходзе kъrmiti ’даваць ежу дзеля тлушчу’ > ’карміць кабана’. Параўн. корм (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Плі́нта 1 ’бізун, сплецены з рэменя’ (брасл., Сл. ПЗБ). Няясна. Грынавяцкене (тамсама) выводзіць лексему з ням. Flinte ’стрэльба’, што малаверагодна.

◎ Плі́нта 2 ’ануча’, ’пляткарка’ (Сцяшк. Сл.), параўн. там жа плянтаі(ь ’гаварыць блытана’, плянціцца ’плесціся, ледзь ісці’. Да польск. plątać ’блытаць, змешваць’, plątać się ’блытацца, збівацца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́ўбаліць ’укладаць у памяць, убіваць у галаву’ (ТС). Відаць, варыянт дзеяслова з аглушэннем пачатковага зычнага, параўн. доўба́ніць экспр. ’гаварыць’ (ТС), лаянкавае до́ўбало дурно́е ’тупы чалавек’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.), утворанае паводле тыпу ду́рбало ад ду́рбаць ’дзяўбці ў галаву, настойліва тлумачыўшы’, параўн. літ. dur̃binti ’выдоўбліваць дупло’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трахала́ ‘неразумная, бесталковая жанчына ці дзяўчына’ (Рэг. сл. Віц.), ‘растрэпа, неразумная’ (брасл., Сл. ПЗБ), сюды ж траха́ліць ‘гаварыць смешнае, забаўнае’ (Сцяшк. Сл.). Балцкае субстратнае пранікненне, якое Грынавяцкене (Сл. ПЗБ, 5, 122) суадносіць з літ. trãkas ‘буяны, апантаны’ з характэрнай субстытуцыяй зычных к/х на беларуска-літоўскім паграніччы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)