Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

хлебазда́ча, ‑ы, ж.

Планавая здача збожжа калгасамі і саўгасамі дзяржаве.

хлебану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

1. Аднакр. да хлёбаць.

2. перан. Разм. Выпіць. [Тодар:] — Вунь у Малых Прусах шляхціц Купрыян Свінацяробскі гоніць, дык хоць замест газы палі — далібог жа гарыць, а калі трохі хлебанеш, дык аж вочы на лоб лезуць. Чорны. // Паесці (якой‑н. вадкай стравы). [Бабка:] — У мяне, панічок, капуста ад абеду засталася, можа, вы хлебанулі б крыху? Колас.

3. перан. Разм. Зведаць, перанесці. Хлебанулі гора мы нямала — Дзеці на ваенным рубяжы... Зуёнак.

хлебапаста́ўкі, ‑тавак; адз. хлебапастаўка, ‑і, ДМ ‑таўцы, ж.

Планавая здача збожжа дзяржаве.

хлебапёк, ‑а, м.

Уст. Тое, што і пекар. Устане рана хлебапёк, Адчуе смачны пах, І пойдзе жытні свежы хлеб з румянцам на шчаках. Агняцвет.

хлебапраду́кты, ‑аў; адз. хлебапрадукт, ‑у, М ‑кце, м.

Прадукты малацьбы, абмолу і іншай механічнай апрацоўкі збожжа — зерне, мука, крупы.

хлебапяка́рны, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з пячэннем хлеба, хлебных вырабаў. Хлебапякарная прамысловасць. // Прызначаны для выпечкі хлебных вырабаў. Хлебапякарная печ. Хлебапякарныя дрожджы.

хлебапяка́рня, ‑і, ж.

Тое, што і пякарня. Механізаваная хлебапякарня.

хлебапячэ́нне, ‑я, н.

Выпечка хлеба. Механізаванае хлебапячэнне.

хлебаро́б, ‑а, м.

Той, хто займаецца хлебаробствам. Сяўба для хлебароба заўсёды была экзаменам. «Звязда». Напружаную барацьбу за будучы ўраджай вядуць хлебаробы рэспублікі. «ЛіМ».

хлебаро́бскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да хлебароба; належыць, уласцівы яму. Працаўнікі палёў праявілі сапраўды дзяржаўнае разуменне свайго абавязку, упартасць у дасягненні мэты, высокае хлебаробскае майстэрства. Машэраў. Хлебаробская душа кожнае каліва песціць, кожнае зярнятка беражэ. Грахоўскі.