Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

фабрыкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак., што.

1. Уст. Рабіць што‑н. фабрычным спосабам.

2. перан. Разм. Рабіць і распаўсюджваць што‑н. ілжывае, фальшывае. Фабрыкаваць плёткі. Фабрыкаваць фальшывыя дакументы.

фабрыка́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Капіталіст — уладальнік фабрыкі (у 1 знач.). Цар і царскія міністры, фабрыкант, банкір і пан Забіралі ўсё дачыста У рабочых і сялян. Грахоўскі.

2. перан.; чаго. Іран. Той, хто фабрыкуе што‑н.; стваральнік і распаўсюджвальнік чаго‑н. Фабрыкант маны і розных чутак.

[Лац. fabricans, fabricantis.]

фабрыка́нціха, ‑і, ДМ ‑цісе, ж.

Разм. Жонка фабрыканта (у 1 знач.).

фабрыка́нцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да фабрыканта (у 1 знач.), належыць фабрыканту. Фабрыканцкі разлік.

фабрыка́т, ‑у, М ‑каце, м.

Гатовы фабрычны выраб, закончаны прадукт вытворчасці. Тэкстыльныя фабрыкаты.

[Ад лац. fabricatus — выраблены.]

фабрыка́цыя, ‑і, ж.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. фабрыкаваць.

[Ад лац. fabricatio — выраб.]

фа́брыка-ку́хня, фабрыкі-кухні; Р мн. фабрык-кухань; ж.

Буйное прадпрыемства грамадскага харчавання з масавым механізаваным прыгатаваннем ежы. Фабрыка-кухня .. адпускае 6500 абедаў у суткі. «Маладосць».

фа́брычка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Памянш.-ласк. да фабрыка; невялікая фабрыка. [Камерсант:] — Ад усёй фабрычкі засталіся ў нас адны ўспаміны. Лынькоў.

фабры́чна-заво́дскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да прамысловых прадпрыемстваў (фабрык і заводаў), звязаны з іх дзейнасцю. Фабрычна-заводскія карпусы.

фабры́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да фабрыкі (у 1 знач.). Гулкі фабрычны Гудок пранясецца, Сілай крынічнай Работа пальецца. А. Александровіч. Там-сям па кругавіне горада стаялі, бы вытачаныя, фабрычныя трубы з хвастамі цёмнага дыму. Колас. // Зроблены, выраблены на фабрыцы. У Колі чамадан фабрычны, фанерны, а ў Грышы самаробны. Пальчэўскі. Даўно ніхто не каштаваў фабрычнага тытуню. Навуменка. [Ядвіся] пачала звязваць у хатуль свой пасаг: тонкія фабрычныя кашулі, плацці, шэсць даматканых ручнікоў. Асіпенка. Немалады лупавокі цівун быў апрануты па-панску: у рыжай світцы і клятчастых штанах з сукна фабрычнага вырабу. Якімовіч. // Які працуе, служыць на фабрыцы. Трэці дзень не спыняюцца вулічных масавыя дэманстрацыя і рэвалюцыйныя выступленні нью-йоркскіх беспрацоўных і фабрычных рабочых. Чорны. У спіску лепшых работнікаў.. падполля на адным з першых месц значыцца сям я фабрычнага каваля Яркіна. Брыль. // Які існуе пры фабрыцы, звязаны з дзейнасцю фабрык, іх кіраваннем і пад. Фабрычная сталовая. Фабрычны інтэрнат. □ І ўспомнілася [Мядзведзьку] свая даўнішняя братва, вясёлая фабрычная камсамолія. Лынькоў.

2. Такі, дзе ёсць фабрыкі; прамысловы. Фабрычны пасёлак.