стра́сна

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
стра́сна страсней -

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стра́сна нареч. (пылко, чувственно) стра́стно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фі́бра¹, -ы, мн. -ы, фібр і -аў, ж.

1. Валакно расліннай або жывёльнай тканкі (уст.).

2. перан., мн. У выразе: усімі фібрамі душы — вельмі моцна, страсна.

Ненавідзець усімі фібрамі душы.

Імкнуцца ўсімі фібрамі душы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заюры́ць

‘страсна ўзяцца за што-небудзь, прыйсці ў моцны рух’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заюру́ заюры́м
2-я ас. заюры́ш заюрыце́
3-я ас. заюры́ць заюра́ць
Прошлы час
м. заюры́ў заюры́лі
ж. заюры́ла
н. заюры́ла
Дзеепрыслоўе
прош. час заюры́ўшы

Іншыя варыянты: заю́рыць.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заю́рыць

‘страсна ўзяцца за што-небудзь, прыйсці ў моцны рух’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заю́ру заю́рым
2-я ас. заю́рыш заю́рыце
3-я ас. заю́рыць заю́раць
Прошлы час
м. заю́рыў заю́рылі
ж. заю́рыла
н. заю́рыла
Дзеепрыслоўе
прош. час заю́рыўшы

Іншыя варыянты: заюры́ць, заюры́ць.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

заюры́ць

‘страсна ўзяцца за што-небудзь, прыйсці ў моцны рух’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заюру́ заюры́м
2-я ас. заюры́ш заюрыце́
3-я ас. заюры́ць заюра́ць
Прошлы час
м. заюры́ў заюры́лі
ж. заюры́ла
н. заюры́ла
Загадны лад
2-я ас. заюры́ заюры́це
Дзеепрыслоўе
прош. час заюры́ўшы

Іншыя варыянты: заю́рыць.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прыстасава́нец, ‑нца, м.

Чалавек, які прыстасоўваецца да абставін, утойваючы свае сапраўдныя намеры, погляды. У аповесці «Здрада» В. Быкаў непрымірыма, страсна выкрывае «філасофію» шкурніка і прыстасаванца Блішчынскага, аднаго з тых, хто ў першыя дні вайны перабягаў на бок ворага. Гіст. бел. сав. літ. — А Сашка таксама добры прыстасаванец! Пішчом лезе туды, дзе выгодней. Трэба пайсці іх разагнаць. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стра́стно нареч.

1. (очень сильно) мо́цна; (горячо) го́рача; (преданно) адда́на;

2. (с крайним увлечением) заўзя́та, страшэ́нна, стра́шна;

3. (пылко, чувственно) стра́сна, па́лка, го́рача.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Любі́ць, любі́ц, любі́ці, любэ́тэ, любы́ты ’адчуваць прыхільнасць да каго- або чаго-небудзь’, ’кахаць’, ’мець цягу, ахвоту, цікавасць да чаго-небудзь’, ’адчуваць задавальненне ад чаго-небудзь’ (ТСБМ, Бяльк., Касп., ТС, Яруш., Сл. ПЗБ), любі́цца ’заляцацца, любіць, кахаць адзін аднаго’ (ТСБМ, Гарэц., Бяльк., Сцяшк., Шат., Касп.; вілей., З нар. сл.; Сл. ПЗБ), ’мець любоўныя адносіны’ (ТС). Укр. люби́ти(ся), рус. люби́ть, ст.-рус. любити; польск. lubić (się), палаб. lʼaibě ’любіць, кахае’, н.-луж. lubiś, libiś, lubiś so, в.-луж. lubić (so), чэш. líbiti (se), славац. ľubiť (sa); славен. ljúbiti, ljubiti se, серб.-харв. љу́бити (ce), макед. љубам, љубʼа, балг. любя, ст.-слав. любити (сѧ). Прасл. lʼubiti, утворанае ад прыметніка lʼubъ (Слаўскі, 4, 351–353; Фасмер, 2, 544; Скок, 2, 336–339) > лю́бы (гл.). Аднак Трубачоў (Этимология–74, 183) дапускае, што можна бачыць у фармальных адносінах прасл. lʼubъ — lʼubiti спадчыну і.-е. адносін *leubhos — *leubhei̯ō ’любімы — любіць, страсна жадаць’. Сюды ж любі́мы ’які выклікае пачуццё любві’, ’каханы’, любі́мец ’улюбёнец’, любі́мчык ’тс’ (ТСБМ). Гл. таксама любоў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)