спра́ва
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
спра́ва |
спра́вы |
| Р. |
спра́вы |
спра́ў |
| Д. |
спра́ве |
спра́вам |
| В. |
спра́ву |
спра́вы |
| Т. |
спра́вай спра́ваю |
спра́вамі |
| М. |
спра́ве |
спра́вах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
до́льнік
‘той, хто мае долю ў якой-н. справе’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
до́льнік |
до́льнікі |
| Р. |
до́льніка |
до́льнікаў |
| Д. |
до́льніку |
до́льнікам |
| В. |
до́льніка |
до́льнікаў |
| Т. |
до́льнікам |
до́льнікамі |
| М. |
до́льніку |
до́льніках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́фастрыгаваць
‘(у кравецкай справе) абкідаць што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́фастрыгую |
вы́фастрыгуем |
| 2-я ас. |
вы́фастрыгуеш |
вы́фастрыгуеце |
| 3-я ас. |
вы́фастрыгуе |
вы́фастрыгуюць |
| Прошлы час |
| м. |
вы́фастрыгаваў |
вы́фастрыгавалі |
| ж. |
вы́фастрыгавала |
| н. |
вы́фастрыгавала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
вы́фастрыгуй |
вы́фастрыгуйце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
вы́фастрыгаваўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
впрямь част., разг. сапраўды́, на са́май спра́ве.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нашко́дзіць сов. навреди́ть;
н. спра́ве — навреди́ть де́лу
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ная́ве, прысл.
У рэчаіснасці, на самай справе.
Бачыў як н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дэ-фа́кта, прысл. (кніжн.).
Фактычна, на справе, сапраўды; проціл. дэ-юрэ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ду́крыць
‘дукрыць што-небудзь (ён усё дукрыць) і без прамога дапаўнення (дукрыць у справе)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ду́кру |
ду́крым |
| 2-я ас. |
ду́крыш |
ду́крыце |
| 3-я ас. |
ду́крыць |
ду́краць |
| Прошлы час |
| м. |
ду́крыў |
ду́крылі |
| ж. |
ду́крыла |
| н. |
ду́крыла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
ду́кры |
ду́крыце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
ду́крачы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
спех, -у, м. (разм.).
Паспешлівасць, спешка.
У такой справе трэба без спеху.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сапраўды́, прысл.
1. Ужыв. для падкрэслівання праўдзівасці таго, што адбываецца на самай справе.
Я с. адчуваю сябе не вельмі.
2. у знач. пабочн. сл. Так, на самай справе.
С., чаму б не паглядзець фільм?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)