сало́ма
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
сало́ма |
| Р. |
сало́мы |
| Д. |
сало́ме |
| В. |
сало́му |
| Т. |
сало́май
сало́маю |
| М. |
сало́ме |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сало́ма, -ы, ж.
Сухія сцёблы злакавых раслін, што застаюцца пасля абмалоту.
Аўсяная с.
|| памянш. сало́мка, -і, ДМ -мцы, ж.
|| прым. саламя́ны, -ая, -ае.
Салямяная страха.
С. колер (светла-жоўты). Саламяная сурвэтка (з саломы).
◊
Саламяная ўдава (жарт.) — жанчына, якая знаходзіцца ў часовай разлуцы з мужам.
Саламяны ўдавец (жарт.) — мужчына, які знаходзіцца ў часовай разлуцы з жонкай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сало́ма ж. соло́ма;
жы́тняя с. — ржана́я соло́ма;
◊ сі́ла (і) ~му ло́міць — посл. си́ла (и) соло́му ло́мит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сало́ма, ‑ы, ж.
Сухія сцёблы злакавых раслін, якія застаюцца пасля абмалоту. Жытняя салома. Аўсяная салома. □ Пахла прэллю са страхі, токам, свежай, нядаўна памалочанай іржаной саломай. Мележ. // Сцёблы злакавых раслін на корані. [Васіль:] — Баюся, што наша жыта пагоніць у салому, а колас можа быць дрэнны. Шамякін. Камбайн рушыў. Пад нажамі яго зазвінела салома, у бункер пасыпаўся густы струмень важкага зерня. Дуброўскі. Сіла і салому ломіць. Прымаўка.
•••
Снег саломаю тушыць гл. тушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сало́ма ’сухія сцёблы злакавых раслін, якія застаюцца пасля абмалоту’. Агульнаславянскае, укр., рус. соло́ма, ст.-рус. солома, ц.-слав. слама, польск., в.-луж., н.-луж. słoma, чэш. sláma, славац. slama, серб.-харв. сла̏ма, славен. sláma, балг., макед. сла́ма. Прасл. *solma ’салома’ роднаснае лат. salms ’саломінка’, ст.-прус. salme ’салома’, ст.-в.-ням. hal(a)m ’сцябло’, лац. culmus ’чарот’, і, далей, ст.-інд. çalākas ’сцябло, колас’; усе да і.-е. *ḱoləmā ’сцябло’. Гл. Сной, 578; Борысь, 558. Гл. яшчэ Фасмер, 3, 713; Махэк₂, 551; Шустар-Шэўц, 2, 1304.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
салома / у снапах пасля ручнога абмалоту: акалот
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
салома... (а таксама салама...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па знач. слову «салома», напр.: саломазбіральнік, саломаздрабляльны, саломапад’ёмнік, саломаскладальнік, саломатранспарцёр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
салома... (а таксама салама...).
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову салома, напрыклад: саломаскладальнік, саломатранспарцёр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салама... (гл. салома...).
Першая састаўная частка складаных слоў; ужыв. замест «салома...», калі націск у другой частцы слова падае на першы склад, напр.: саламакрутка, саламарэзка, саламатрэс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Куля́вая сало́ма ’буйная пепацёртая салома, прыгатаваная для крыцця страхі (КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах.). Да куль (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)