плаксу́н, -на́ м., разг., неодобр. пла́кса; рёва

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

плаксу́н, ‑а, м.

Разм. Той, хто часта плача, плакса. [Стары:] — А вось гэты плаксун, — ён кіўнуў у бок калыскі, — са мной застаўся. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

плаксу́ха, ‑і, ДМ ‑сусе, ж.

Разм. Жан. да плаксун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Плаксу́ха, плаксу́н ’плакса’, плаксуно́к ’плаксівае дзіця’ (Стан., Варл.). Да плакса 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лю́мза (экспр.) ’плаксун, плаксуха’ (кобр., Нар. лекс.). Да ру́мза ’тс’ якое Фасмер (3, 533) лічыць гукапераймальным.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мазю́ка ’плаксун’, ’капрызніца, песта’ (слонім., Жыв. сл.) — да ма́заць (гл.). Аб суфіксе ‑юка гл. Сцяцко, Афікс. наз., 78.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

реву́н​II (плакса) разг. раву́н, -на́ м., ру́мза, -зы м., пла́кса, -сы м., плаксу́н, -на́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Пі́зі, пізікі, піткі ’слёзы’, nici (пусксщъ) нюні (распускаць)’, пізі пускатэ ’плакаць’, пізя, пізяло, пьгзя ’плаксун’ (драг., Нар. лекс.; Сл. Брэс.; ТС). Магчыма, звязана з укр. гуц. пізьма ’гнеў’. Відаць, гукапераймальнае, гл. пызі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́зя ’размазня, плаксун’ (пін., Нар. лекс., драг. КЭС), укр. мазя́ (н. р.), Р. скл. мазя́ти ’бруднае, неакуратнае дзіцё’. Бел.-укр. ізалекса, утвораная ад ма́заць (гл.) і суф. ‑я (параўн. соня). Гл. ма́за 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ке́ўкаць ’крычаць тонкім голасам’ (Федар.), ’мяўкаць’ (Жыв. сл., Нар. лекс.), ’ледзьве існаваць, дыхаць’, ’глытаць так, каб было чуваць’ (Нар. словатв.). Гукапераймальнае слова. Мабыць, лексічнае пранікненне з балт. моў. Параўн. літ. kiáukė ’галка’, kiaukšė́ti, kiauksė́ti ’крычаць (пра галку), вішчаць (пра шчанюкоў)’, kaũkti ’выць, вішчаць’, kaũka ’крыкун, плаксун’. Спрадвечна роднасныя да гэтых літоўскіх слоў: серб.-харв. ку̏кати ’плакаць, стагнаць’ і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)