перапало́х, -у, м.
Агульны нечаканы спалох, збянтэжанасць, паніка.
Падняўся п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапало́х
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
перапало́х |
| Р. |
перапало́ху |
| Д. |
перапало́ху |
| В. |
перапало́х |
| Т. |
перапало́хам |
| М. |
перапало́ху |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
перапало́х, -ху м. переполо́х
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перапало́х, ‑у, м.
Агульны нечаканы спалох; збянтэжанасць; паніка. У зале падняўся такі перапалох, як быццам наступіў канец свету. Скрыпка. Залп у цэнтры абоза падняў яшчэ большы перапалох і хаос. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перапало́х ’спалох, збянтэжанасць’: захварэць з перапалоху, з пярэпалаху і інш. (зах.-бел., маг., гом., ЛА, 3). Укр. переполо́х ’пераляк; хвароба з перапалоху’, рус. переполох ’тс’, ’трывога’, польск. przeploch ’паніка’, ’страхі’, ’хвароба ад перапалоху’, славен. preplàh ’перапалох’, ’паніка, трывога’, параўн. серб.-харв. прѐплашити ’перапалохаць’, макед. преплаши ’тс’. Прасл. *per‑polochъ. Да пера- і полах (гл.), якое роднаснае ст.-грэч. πάλλω ’размахваю, трасу’, ’моцна біцца (аб сэрцы)’, ’дрыжэць ад страху’, гоц. (us)filma ’пераляканы’ (КЭСРЯ, 334; Шанскі-Баброва, 230).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́ча, -ы, ж. (разм.).
Шум, перапалох, скандал.
Падняць бучу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
губе́рня, -і, мн. -і, -яў, ж.
Асноўная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Расіі ў розныя часы.
◊
І пайшла пісаць губерня (разм.) — усё прыйшло ў рух, пачаўся перапалох.
|| прым. губе́рнскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пярэ́палах, -ху м.
1. см. перапало́х;
2. см. пярэ́палахі
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бу́ча, ‑ы, ж.
Разм. Шум, скандал, перапалох. // перан. Кіпучае жыццё, вір. Трапіць у самую бучу жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
переполо́х перапало́х, -ху м., пярэ́палах, -ху м., перапу́д, -ду м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)