паўната́
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
паўната́ |
| Р. |
паўнаты́ |
| Д. |
паўнаце́ |
| В. |
паўнату́ |
| Т. |
паўнато́й
паўнато́ю |
| М. |
паўнаце́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
паўната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.
1. Наяўнасць чаго-н. у дастатковай ступені, вышэйшая ступень насычанасці чым-н.
П. ўлады.
П. мастацкага выражэння.
Ад паўнаты пачуццяў (ад празмернасці пачуццяў, якія нібыта напаўняюць усяго чалавека).
2. Сытасць, укормленасць.
Нездаровая п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паўната́ ж.
1. в разн. знач. полнота́;
п. ўла́ды — полнота́ вла́сти;
п. маста́цкага выражэ́ння — полнота́ худо́жественного выраже́ния;
2. полнота́, ту́чность;
нездаро́вая п. — нездоро́вая полнота́ (ту́чность);
◊ ад ~ты пачу́ццяў — от избы́тка чувств
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паўната́, ‑ы, ДМ ‑наце, ж.
1. Стан поўнага (у 1 знач.).
2. Дастатковая ступень, наяўнасць або колькасць чаго‑н. У спакойнай вадзе адлюстроўваецца і блакітнае неба з белымі нерухомымі воблачкамі, і стагі сена на паплавах, і зялёны нізкі бераг з асакой, чаротам і лазою. Толькі бусла не хапае для паўнаты пейзажу. В. Вольскі. [Шапавалаў] разглядаў фатаграфію доўга і ўважліва — так часамі пільна ўглядаецца стары аматар-калекцыянер у рэч вельмі тонкай работы, якой яму не хапала для паўнаты калекцыі. Сіўцоў.
3. Вышэйшая ступень чаго‑н. Ніколі раней Веньямін так не адчуваў прыгажосці жыцця, яго паўнаты і багацця, як у гэтае лета. Навуменка. Па .. [Цімохавым] твары прабягае часамі і заклапочанасць і зніжае паўнату яго трыумфу. Колас.
4. Таўшчыня, сытасць (цела або частак цела). [Чорны] быў з выгляду поўны, гэтая паўната здавалася нездароваю. Мележ. Мінулыя чатыры гады зрабілі .. [сястру] сталай, нейкай велічнай, ледзь кранулі той прыемнай паўнатой, якая зусім не была лішняй у яе сталым узросце. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паўната́ ’таўшчыня, сытасць’, ’дастатковая ступень, колькасць чаго-н.’ (ТСБМ), ’поўня’ (Ян.). Укр. повно́та, рус. полнота́, балг. пълнота́. Са ст.-слав. плънота. Аналагічна ст.-в.-ням. fullida, ст.-інд. pūrṇatā ’тс’ (Фасмер, 3, 312).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
по́ўня, -і, ж.
1. Фаза Месяца, калі відзён увесь яго дыск.
2. Росквіт, паўната.
Вясна ва ўсёй поўні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адзінаўла́ддзе, -я, н.
Сканцэнтраванне ўлады ў руках адной асобы; паўната, неабмежаванасць чыёй-н. улады.
|| прым. адзінаўла́дны, -ая, -ае.
А. валадар.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
полнота́
1. паўната́, -ты́ ж.;
полнота́ вла́сти паўната́ ўла́ды;
2. (тучность) паўната́, -ты́ ж.; (толщина) таўшчыня́, -ні́ ж.;
◊
от полноты́ чувств ад паўнаты́ пачу́ццяў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
напо́ўненасць, ‑і, ж.
Паўната, насычанасць чым‑н. Псіхалагічная напоўненасць вобразаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адзінаўла́ддзе, ‑я, н.
Сканцэнтраванне ўлады ў адных руках; паўната, неабмежаванасць чыёй‑н. улады.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)