паражэ́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. паражэ́нне паражэ́нні
Р. паражэ́ння паражэ́нняў
Д. паражэ́нню паражэ́нням
В. паражэ́нне паражэ́нні
Т. паражэ́ннем паражэ́ннямі
М. паражэ́нні паражэ́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

паражэ́нне, -я, н.

1. гл. паразіць.

2. Няўдача ў вайне, барацьбе, спаборніцтве.

Нанесці п. ворагу.

Пацярпець п. ў шахматным турніры.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паражэ́нне ср., в разн. знач. пораже́ние;

нане́сці п. праці́ўніку — нанести́ пораже́ние проти́внику;

п. цэ́лі — пораже́ние це́ли

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паражэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. паражаць — паразіць (у 1 знач.).

2. Поўны разгром праціўніка, пазбаўленне яго баяздольнасці. Паражэнне нямецкіх войск пад Масквой. □ [Шорнер:] Не змог сцярпець я гэта паражэнне — І сам данёс пра наша адступленне. Бачыла. // Няўдача, пройгрыш у чым‑н. Пацярпець паражэнне ў шахматным турніры. □ Кожны адчуваў ва ўчынку Андрэя маральнае паражэнне пана Глюгі і таму цешыўся. Пестрак. // Разгром грамадска-палітычнага руху, няўдача ў палітычнай барацьбе. Паражэнне рэвалюцыі. Паражэнне паўстання.

3. Пашкоджанне, змяненне ў тканцы, органе і пад., выкліканае якой‑н. хваробай. Паражэнне сардэчна-сасудзістай сістэмы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паражэнне, разгром

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

паразі́ць, -ражу́, -разі́ш, -разі́ць; -разі́м, -разіце́, -разя́ць; -ражо́ны; зак.

1. каго-што і чым. Забіць, нанесці ўдар якой-н. зброяй; папаўшы ў што-н., знішчыць, разбурыць (кніжн.).

П. мішэнь.

2. каго-што. Разбіць, перамагчы (высок.).

П. ворага.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Выклікаць пашкоджанне, змяненне ў тканцы, органе (пра хваробу).

Параліч паразіў вочныя нервы.

|| незак. паража́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. паражэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэўмакарды́т, -у, М -ды́це, м.

Запаленчае паражэнне сэрца пры рэўматызме.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэва́нш, -у, м.

Адплата за паражэнне (у вайне, у гульні).

Узяць р.

Матч-р.

|| прым. рэва́ншны, -ая, -ае (кніжн.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

полінеўры́т, ‑у, М ‑рыце, м.

Спец. Паражэнне перыферычных нерваў.

[Ад грэч. poly — многа і neyron — жыла, мускул.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пораже́ние ср.

1. (действие) паражэ́нне, -ння ср.; папада́нне, -ння ср., трапля́нне, -ння ср.; см. поража́ть​ 1;

пораже́ние живы́х це́лей проти́вника паражэ́нне жывы́х цэ́лей праці́ўніка;

2. (разгром) паражэ́нне, -ння ср.; пара́за, -зы ж.; разгро́м, -му м.;

потерпе́ть пораже́ние пацярпе́ць паражэ́нне (пара́зу);

нанести́ пораже́ние врагу́ нане́сці паражэ́нне (пара́зу) во́рагу;

3. мед. пашко́джанне, -ння ср.;

пораже́ние зри́тельного не́рва пашко́джанне зро́кавага не́рва;

4. юр. пазбаўле́нне, -ння ср.;

пораже́ние в права́х юр. пазбаўле́нне право́ў;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)