паве́рнуты
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
паве́рнуты |
паве́рнутая |
паве́рнутае |
паве́рнутыя |
| Р. |
паве́рнутага |
паве́рнутай
паве́рнутае |
паве́рнутага |
паве́рнутых |
| Д. |
паве́рнутаму |
паве́рнутай |
паве́рнутаму |
паве́рнутым |
| В. |
паве́рнуты (неадуш.)
паве́рнутага (адуш.) |
паве́рнутую |
паве́рнутае |
паве́рнутыя (неадуш.)
паве́рнутых (адуш.) |
| Т. |
паве́рнутым |
паве́рнутай
паве́рнутаю |
паве́рнутым |
паве́рнутымі |
| М. |
паве́рнутым |
паве́рнутай |
паве́рнутым |
паве́рнутых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паве́рнуты
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
паве́рнуты |
паве́рнутая |
паве́рнутае |
паве́рнутыя |
| Р. |
паве́рнутага |
паве́рнутай
паве́рнутае |
паве́рнутага |
паве́рнутых |
| Д. |
паве́рнутаму |
паве́рнутай |
паве́рнутаму |
паве́рнутым |
| В. |
паве́рнуты (неадуш.)
паве́рнутага (адуш.) |
паве́рнутую |
паве́рнутае |
паве́рнутыя (неадуш.)
паве́рнутых (адуш.) |
| Т. |
паве́рнутым |
паве́рнутай
паве́рнутаю |
паве́рнутым |
паве́рнутымі |
| М. |
паве́рнутым |
паве́рнутай |
паве́рнутым |
паве́рнутых |
Кароткая форма: паве́рнута.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
паве́рнуты
1. повёрнутый;
2. повёрнутый, обёрнутый, обращённый, наклонённый;
3. разг. употреблённый, испо́льзованный, обращённый;
4. перевёрнутый;
1-4 см. павярну́ць 2, 3, 5, 6
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паве́рнуты, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад павярнуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
повёрнутый паве́рнуты; (о кране и т. п.) пакру́чаны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фас, ‑а, м.
1. Выгляд твару спераду. // Уст. Тое, што і фасад (у 1 знач.).
2. Спец. Бок абароннага збудавання, павернуты да праціўніка.
•••
У фас — тварам да таго, хто глядзіць; анфас.
[Фр. face — твар.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́вернуты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад вывернуць.
2. у знач. прым. Павернуты, пахілены, выведзены з нармальнага стаячага становішча (пра што‑н. укапанае ў зямлю). Трактарысту прыходзілася даваць задні ход і адкідваць вывернуты пень убок. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
обёрнутыйII
1. (повёрнутый) паве́рнуты;
2. (опрокинутый) разг. абе́рнуты, пераве́рнуты, пераку́лены;
3. (превращённый) пераве́рнуты (у каго); ператво́раны (у што); см. оберну́тьII.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
обращённый
1. (повёрнутый) паве́рнуты;
2. перен. (устремлённый, направленный) зве́рнуты, накірава́ны;
3. (превращённый) пераве́рнуты (у каго); ператво́раны (у што);
4. пераве́рнуты (у што); схі́лены (да чаго); см. обрати́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Асаве́ц 1 ’асінавы лес’ (Прышч., Яшкін), асавок ’маладыя асіны на расчышчаным месцы, групкі дрэў сярод поля, каля дарогі’ (Жучкевіч, Топон., 108). Ад аса ’асіна’ (гл. асіна) праз прыметнік асобы ’асінавы’ з дапамогай суфіксаў ‑ец, ‑ок. Параўн. тапонім Асінец.
Асаве́ц 2 ’ссунутая зямля па беразе, па касагоры’ (Яшкін), Грынблат (Весці АН БССР, 1965, 4) звязвае мясцовыя назвы тыпу Асавец і пад. з дзеясловам соваць (асоўвацца). Частка гэтых назваў звязваецца з аса ’асіна’, што датычыць іншых, то трэба ўлічыць яшчэ ўкр. осовн, осовня, осовна ’схіл гары, павернуты да сонца’ (Марусенка, Полесье, 239), якія, аднак, можна супаставіць з асоння ’тс’. Ст.-рус. осовьць азначае ’звычайная дарога’ (магчыма, але не абавязкова, па яру, па берагу, які асоўваецца, ці ўзгорку); балг. осое, серб.-харв. осој ’ценявы бок’, мак. осој ’вільготнае месца, дзе не грэе сонца’, славен. osoje, osovie ’ценявы бок, халадок’. Паўднёваславянскія словы адлюстроўваюць праслав. корань *soi̯‑, што захаваўся таксама ў выглядзе *sě‑ ў рус. сень, бел. засень. Так ці іначай наўрад ці тут можна выключыць шматразовыя народнаэтымалагічныя змены (параўн. укр. осоння пры сонце, сонечко), у тым ліку сувязі з сонцам, а потым з асоўваннем. Магчыма, што асавец першапачаткова азначала проста ’халадок’, а потым стала выкарыстоўвацца і як назва асінніку, і як назва дарогі, і як назва ценявога боку гары і наогул узгорка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)