ну́дзіць, -дзіць; безас., незак.
1. Пра млосны стан, які бывае перад ірвотай.
2. перан. Пра адчуванне агіды да каго-, чаго-н. (разм.).
Мяне нудзіць ад яго прамоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ну́дзіць
‘нудзіць каго-небудзь (мяне нудзіць) і без прамога дапаўнення (ён нудзіць)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ну́джу |
ну́дзім |
| 2-я ас. |
ну́дзіш |
ну́дзіце |
| 3-я ас. |
ну́дзіць |
ну́дзяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ну́дзіў |
ну́дзілі |
| ж. |
ну́дзіла |
| н. |
ну́дзіла |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ну́дзячы |
Іншыя варыянты:
нудзі́ць.
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нудзі́ць
‘нудзіць каго-небудзь (мяне нудзіць) і без прамога дапаўнення (ён нудзіць)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
нуджу́ |
ну́дзім |
| 2-я ас. |
ну́дзіш |
ну́дзіце |
| 3-я ас. |
ну́дзіць |
ну́дзяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
нудзі́ў |
нудзі́лі |
| ж. |
нудзі́ла |
| н. |
нудзі́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
нудзі́ |
нудзі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ну́дзячы |
Іншыя варыянты:
ну́дзіць.
Крыніцы:
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ну́дзіць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
ну́дзіць |
- |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
- |
- |
| ж. |
ну́дзіла |
| н. |
ну́дзіла |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ну́дзіць несов., безл. тошни́ть, мути́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ну́дзіць, ‑дзіць; безас. незак.
1. Пра млосны стан, які бывае перад рвотай. Хлопцы вярнуліся да рукзакоў, той-сёй прыклаўся да сваіх пляшак, бо самалёт добра кідала і некаторых пачало нудзіць. Новікаў. Ванду нудзіла. Каб не зваліцца з ног, яна прытулілася да сцяны. Мяжэвіч.
2. перан. Разм. Пра пачуццё агіды да каго‑, чаго‑н. [Шпакоўскі:] — Нудзіць мяне, калі ты ныеш. Гурскі. Мяне ўжо нудзіла ад .. [балаганных] відовішчаў. Мікуліч.
нудзі́ць, нуджу́, ну́дзіш, ну́дзіць; незак.
1. па кім-чым і без дап. Тое, што і нудзіцца. — Так, мы ўсе тут нудзім па радзіме ды па блізкіх, але... Ліба не дасказала. — Толькі ў адных больш шансаў на зварот, а ў другіх іх меней... Гартны. Цяпер.. [дзядзька Язэп] не так нудзіць, больш можа гаварыць аб Міхале — прывык патроху, што памёр ён. Чорны.
2. каго і без дап. Выклікаць, наганяць пачуццё нуды. Па-ранейшаму [Міканор] не таіў, што ўся гэта гаворка нудзіць яго. Мележ. Апошні агеньчык мой дагарае. І студзіць, і нудзіць асенні дождж. Вярба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ну́дзіць ’прымушаць’ (Гарэц.), ’прымушаць; сумаваць; муціць’ (Нас.), ’цягнуць на ваніты, ныць’ (ТС), ’муціць; ныць, балець’ (Сл. ПЗБ), ’муціць, называць на ванітаванне’ (Бяльк.), ’занядбаць цела; цягнуць на ваніты’ (Нік. Очерки), нудзіць ’цягнуць на ваніты’ (Касп., Шат.), ну́дыты ’цягнуць на ваніты; сумаваць, маркоціць’ (Клім.), ну́дзяць ’сумаваць, маркоціцца’ (Чэрн.), укр. ну́дити ’мучыць, таміць; прымушаць; наводзіць сум; цягнуць на ваніты’, рус. нуди́ть ’прымушаць; турбаваць; мучыць; сумаваць; цягнуць на ваніты’, польск. nudzić ’не весяліць; ныць; марудзіць; маркоціць; муціць’, чэш. nuditi ’наводзіць нуду, маркоту’, славац. nudiť ’тс’, славен. nuditi ’прымушаць, прапанаваць, даваць’, серб.-харв. ну̏дити ’прапанаваць; частаваць’, макед. нуди ’тс’, балг. нудя ’прымушаць’. Прасл. *nuditi, паводле Махэка₂ (402), мела першапачатковае значэнне ’рабіць націск, прымушаць, прыгнятаць’; параўн. таксама Фасмер, 3, 88 (*nuditi < *nuda); Бязлай, 2, 229; Слаўскі, SOr, 18, 265; Жураўлёў, Этимология–1967, 112.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зану́дзіць, -іць; безас., зак., каго.
Пачаць нудзіць.
З самага ранку яго занудзіла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пота́шнивать несов., безл. ну́дзіць, пану́джваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зану́дзіць, ‑іць; безас. зак.
Пачаць нудзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)