нара́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нара́д |
нара́ды |
| Р. |
нара́да |
нара́даў |
| Д. |
нара́ду |
нара́дам |
| В. |
нара́д |
нара́ды |
| Т. |
нара́дам |
нара́дамі |
| М. |
нара́дзе |
нара́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
нара́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Вуснае або пісьмовае распараджэнне на выкананне якой-н. работы; дакумент на выдачу або атрыманне чаго-н.
Атрымаць н.
Н. на лес.
Н. на машыну.
2. Якая-н. работа або заданне для ваеннаслужачых (спец.).
Знаходзіцца ў нарадзе.
Н. на кухню.
3. Група ваеннаслужачых, якія выконваюць такое заданне (спец.).
Гарнізонны н.
Н. міліцыі.
|| прым. нара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нара́д м., в разн. знач. наря́д;
вы́пісаць н. — вы́писать наря́д;
н. мілі́цыі — наря́д мили́ции;
быць у ~дзе — воен. быть в наря́де
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нара́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Вуснае або пісьмовае распараджэнне на выкананне якой‑н. работы. Атрымаць нарад. Даць нарад. □ — Нарады брыгадзіры атрымалі ўчора вечарам. Шахавец. Яшчэ ўчора брыгадзір даў нарад акучваць бульбу на загуменні. Пташнікаў. // Дакумент з распараджэннем аб выкананні якой‑н. работы, а таксама на выдачу або атрыманне чаго‑н. Нарад на лес. □ [Міхал:] — Грошай трэба многа і на ўгнаенні, і на сеялку нарад ужо ёсць... Васілевіч.
2. Спец. Якая‑н. работа або заданне (пераважна для ваеннаслужачых). Быць у нарадзе. Нечарговы нарад. □ Аднойчы .. [Павел і Саша] трапілі ў нарад на кухню. Васілёнак.
3. Спец. Група ваеннаслужачых, якія выконваюць такое заданне. Нарад пагранічнікаў. // Наогул група людзей, што выконваюць якую‑н. работу або якія‑н. абавязкі. Чарговы нарад грузчыкаў займаўся ў гэты час упарадкаваннем складаў. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На́рад ’нашчадкі’ (Сержп. Грам.). Ад нарадзі́ць ’радзіць, даць жыццё’; магчыма, архаізм, у якім захавалася першаснае значэнне ’ўсе народжаныя, нашчадкі, род’, параўн. народ (гл.).
Нара́д 1 ’падрыхтаваныя да ткацтва кросны’ (мсцісл., Жыв. сл., Лебед., Мат. Гом.), ’увесь набор ткацкіх прылад’ (дзярж., З нар. сл.). Ад нарадзі́ць ’падрыхтаваць кросны да ткацтва’, да рад (гл.).
Нара́д 2 ’воз без драбін для вывазкі сена’ (Сержп. Земл.), нара́дка ’воз, у якім возяць гной’ (Жд. 2). Ад нарадзі́ць ’прыстроіць, падрыхтаваць’, гл. рад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нара́д-зада́нне
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нара́д-зада́нне |
нара́ды-зада́нні |
| Р. |
нара́да-зада́ння |
нара́даў-зада́нняў |
| Д. |
нара́ду-зада́нню |
нара́дам-зада́нням |
| В. |
нара́д-зада́нне |
нара́ды-зада́нні |
| Т. |
нара́дам-зада́ннем |
нара́дамі-зада́ннямі |
| М. |
нара́дзе-зада́нні |
нара́дах-зада́ннях |
Крыніцы:
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
нара́д-зака́з
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нара́д-зака́з |
нара́ды-зака́зы |
| Р. |
нара́да-зака́за |
нара́даў-зака́заў |
| Д. |
нара́ду-зака́зу |
нара́дам-зака́зам |
| В. |
нара́д-зака́з |
нара́ды-зака́зы |
| Т. |
нара́дам-зака́зам |
нара́дамі-зака́замі |
| М. |
нара́дзе-зака́зе |
нара́дах-зака́зах |
Крыніцы:
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
прэс-бюро́, нескл., н.
1. Пастаянна дзеючы орган інфармацыі пры рэдакцыі буйной газеты, агенцтве друку, пасольствах, прадстаўніцтвах.
2. Рэдакцыйны апарат для абслугоўвання друку на перыяд з’ездаў канферэнцый, нарад.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нара́да
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
нара́да |
нара́ды |
| Р. |
нара́ды |
нара́д |
| Д. |
нара́дзе |
нара́дам |
| В. |
нара́ду |
нара́ды |
| Т. |
нара́дай нара́даю |
нара́дамі |
| М. |
нара́дзе |
нара́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
семіна́р-нара́да
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
семіна́р-нара́да |
семіна́ры-нара́ды |
| Р. |
семіна́ра-нара́ды |
семіна́раў-нара́д |
| Д. |
семіна́ру-нара́дзе |
семіна́рам-нара́дам |
| В. |
семіна́р-нара́ду |
семіна́ры-нара́ды |
| Т. |
семіна́рам-нара́дай семіна́рам-нара́даю |
семіна́рамі-нара́дамі |
| М. |
семіна́ры-нара́дзе |
семіна́рах-нара́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)