лісі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
1. гл. лісіца.
2. Ядомы пласціністы грыб жоўтага колеру.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лісі́чка
‘грыб’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
лісі́чка |
лісі́чкі |
| Р. |
лісі́чкі |
лісі́чак |
| Д. |
лісі́чцы |
лісі́чкам |
| В. |
лісі́чку |
лісі́чкі |
| Т. |
лісі́чкай
лісі́чкаю |
лісі́чкамі |
| М. |
лісі́чцы |
лісі́чках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
лісі́чка
‘маладая ліса’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
лісі́чка |
лісі́чкі |
| Р. |
лісі́чкі |
лісі́чак |
| Д. |
лісі́чцы |
лісі́чкам |
| В. |
лісі́чку |
лісі́чак |
| Т. |
лісі́чкай
лісі́чкаю |
лісі́чкамі |
| М. |
лісі́чцы |
лісі́чках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
лісі́чка I ж., уменьш.-ласк. лиси́чка
лісі́чка II ж. (гриб) лиси́чка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лісі́чка 1, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Памянш.-ласк. да лісіца 1 (у 1 знач.); маладая ліса.
лісі́чка 2, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Ядомы грыб жоўтага колеру. Кошыкі і паравы к поўдню напаўняліся .. прысадзістымі лісічкамі, чырвонагаловымі цыбатымі падасінавікамі. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лісі́ца, -ы, мн. -ы, -сіц, ж.
1. Тое, што і ліса (у 1 знач.).
2. Тоўстае круглае палена, якое кладзецца ўпоперак саней пры перавозцы бярвення (разм.).
|| памянш. лісі́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Лісі́чка 2 ’адно з калёсікаў, на якія чапляюцца ніты’ (браг., Нар. сл.). Да лісіца 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лиси́чка
1. уменьш. лісі́чка, -кі ж.;
2. (гриб) лісі́чка, -кі ж., лісі́ца, -цы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мару́шкі ’лісічкі, Cantharellus cibarius’ (віл., Сл. ПЗБ). З авяру́шкі (якое з вавярушкі < літ. voverušká ’лісічка’) з адпадзеннем пачатковага а‑ і менай в > м.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Страчо́к ‘грыб, які мае карычневую шапку, часткова зрослую з ножкай’ (ТСБМ, ЛА, 1), ‘глузд веснавы, Gyromitra esculenta Fr.’, ‘смаржок, Morchella’ (Сярж.–Яшк.), старчо́к, тарчо́к ‘тс’ (там жа), стро́чка ‘грыб Gyromitra’ (петрык., там жа). Параўн. укр. строчо́к ‘грыб Gyromitra esculenta Fr.; лісічка звычайная, Cantharellus cibarius Fr.; грыб сядловіца, Helvella Fr.’, рус. строчо́к ‘грыб Gyromitra esculenta’, строчёк ‘від смарчка, Helvella mitra’, польск. stroczek ‘лісічка’, ‘грыб Merulius’, чэш. stroček ‘лісічка’, паводле Махэка₂ (582), з польск. stroczek. Не вельмі ясна, фармальна да страка́ (гл.), але падставы намінацыі не зусім зразумелыя; магчыма, звязана з строчка ‘стужка, фальбона’ (гл.), польск. stroka ‘галун, шляк, абрамленне, фалда’, што адпавядае знешняму выгляду грыбоў. ЕСУМ (5, 450) прапануе рэканструкцыю прасл. дыял. *stročьkь, што звязана з *strokъ са значэннем ‘укол’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)