ло́х
‘расліна’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ло́х |
| Р. |
ло́ху |
| Д. |
ло́ху |
| В. |
ло́х |
| Т. |
ло́хам |
| М. |
ло́ху |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ло́х
‘самец сёмгі’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ло́х |
ло́хі |
| Р. |
ло́ха |
ло́хаў |
| Д. |
ло́ху |
ло́хам |
| В. |
ло́ха |
ло́хаў |
| Т. |
ло́хам |
ло́хамі |
| М. |
ло́ху |
ло́хах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
лох I (род. ло́ху) м., бот. лох
лох II (род. ло́ха) м., зоол. лох
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лох
1. бот. лох, род. ло́ху м.;
2. зоол. лох, род. ло́ха м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лох 1, ‑у, м.
Род кустовых ці дрэвавых раслін з серабрыстымі лістамі, духмянымі кветкамі і пераважна прыгоднымі для ежы пладамі; дзікая масліна.
лох 2, ‑а, м.
Самец сёмгі ў перыяд нерасту.
[Ад фін. lohi — ласось, сёмга.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лох ’дзікая масліна, расліна Elaeagnus L.’ (ТСБМ, Кіс.). Рус. лох ’тс’. Няясна. Фасмер (2, 524) адмаўляе сувязь з алей (гл. у Гараева, 238).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лох-не́скі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
лох-не́скі |
лох-не́ская |
лох-не́скае |
лох-не́скія |
| Р. |
лох-не́скага |
лох-не́скай
лох-не́скае |
лох-не́скага |
лох-не́скіх |
| Д. |
лох-не́скаму |
лох-не́скай |
лох-не́скаму |
лох-не́скім |
| В. |
лох-не́скі (неадуш.)
лох-не́скага (адуш.) |
лох-не́скую |
лох-не́скае |
лох-не́скія (неадуш.)
лох-не́скіх (адуш.) |
| Т. |
лох-не́скім |
лох-не́скай
лох-не́скаю |
лох-не́скім |
лох-не́скімі |
| М. |
лох-не́скім |
лох-не́скай |
лох-не́скім |
лох-не́скіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Лох-лох! ’лапаценне халяў пры хадзьбе ў ботах’ (полац., Нар. лекс.). Гукаапісальнае з элементам ‑х (як бах! чмых!). Роднаснае з лоп‑лоп! Да лопаць 1 (гл.). Параўн. таксама лах3!.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ло́хавы 1, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да лоху 1. Лохавы куст.
2. у знач. наз. ло́хавыя, ‑ых. Сямейства дрэў або кустоў, да якога адносяцца лох, абляпіха і пад.
ло́хавы 2, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да лоху 2. Лохавая ікра.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лахма́ты, лахма́тый ’касматы, калматы’, ’зроблены са скуры з доўгай і густой поўсцю, з доўгім ворсам’, ’чалавек з доўгімі і густымі ўскудлачанымі валасамі’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш.; паст., Сл. паўн.-зах.), лахмач ’тс’ (міёр., З нар. сл., ТСБМ), лъхмаціна ’лахматая асоба’ (міёр., Нар. словатв.), мсцісл. лахмаценечкій, лахмаценькій ’лахматы’ (Нар. словатв.), лахмаціцца ’станавіцца лахматым’, лахмаціць ’рабіць лахматым’ (ТСБМ), лахмацець ’тс’ (в.-дзв., Сл. паўн.-зах.), лахма́тка ’непрычасаная жанчына’, ’калматая жывёла’ (Юрч. Вытв.). Паўн.-усх. бел. рус. ізалекса. Утворана ад лохма < лох‑ма, якое чаргаваннем галоснай кораня звязана з лах 1 (гл.) (Фасмер, 2, 524). Сюды ж лыхма́ціння ’рызманы’ (Юрч. Вытв.). Параўн., аднак, ст.-грэч. λάχνος ’шэрсць, воўна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)