запаве́т
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
запаве́т |
запаве́ты |
| Р. |
запаве́ту |
запаве́таў |
| Д. |
запаве́ту |
запаве́там |
| В. |
запаве́т |
запаве́ты |
| Т. |
запаве́там |
запаве́тамі |
| М. |
запаве́це |
запаве́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
запаве́т, -у, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м. (высок.).
Наказ, парады паслядоўнікам, нашчадкам.
З. бацькі сыну.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запаве́т, -ту заве́т; завеща́ние ср.;
з. ба́цькі сы́ну — завеща́ние отца́ сы́ну
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
запаве́т, ‑у, ДМ ‑веце; м.
Наказ, дадзены кім‑н. сваім наслядоўнікам або патомкам. Ленінскія запаветы. □ Паміраючы, бацька пакідаў запавет сыну, дзядзька — пляменніку, старэйшы брат — малодшаму. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Запавет ’наказ патомкам’. Укр. заповіт ’тс’. Параўн. ст.-слав. заповѣдь ’запаведзь’, ст.-рус. заповѣдь ’запаведзь, запавет, забарона’. Зах.-рус. кантамінацыя завет і запаведзь. Параўн. рус. варонеж. за́повесть ’запавет’, серб.-харв. за̏повест і славен. zapovę̂st ’загад, запаведзь’ < zapovědtь з суфіксам ‑tь, як vědtь > весць. У завет (гл.) той жа корань, што ў веча (гл.), у запаведзь — ведаць (гл.) (< vědati > po‑vědati > za‑povědati > zapověd‑ь).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бацькі́, -о́ў.
1. Бацька і маці ў адносінах да сваіх дзяцей.
Шанаваць бацькоў.
2. Продкі, папярэднія пакаленні.
Б. пакінулі нам мудры запавет.
|| прым. бацько́ўскі, -ая, -ае.
Б. сход.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
завяшча́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
Вусны або пісьмовы наказ, які змяшчае распараджэнні (пераважна аб маёмасці) на выпадак смерці.
Духоўнае з. (перан.: запавет нашчадкам, паслядоўнікам).
|| прым. завяшча́льны, -ая, -ае.
Завяшчальнае пісьмо.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тастаме́нт ’завяшчанне’ (ТСБМ), тэстамэ́нт ’запавет’ (Яруш.), тэста́мэнт ’запавет, завяшчанне’ (Некр. і Байк., Ласт., Бяльк.), ст.-бел. тастаментъ, тастамэнтъ, тэстамэнтъ, дастаментъ ’завяшчанне’ (1484 г., КГС). Са ст.-польск. testament ’тс’, што з лац. testamentum ’тс’ (Карскі, 1, 180; Булыка, Лекс. запазыч., 77).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
обетова́ние ср., уст., высок. запаве́т, -ту м., абяца́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)