вінаку́рня
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вінаку́рня |
вінаку́рні |
| Р. |
вінаку́рні |
вінаку́рань
вінаку́рняў |
| Д. |
вінаку́рні |
вінаку́рням |
| В. |
вінаку́рню |
вінаку́рні |
| Т. |
вінаку́рняй
вінаку́рняю |
вінаку́рнямі |
| М. |
вінаку́рні |
вінаку́рнях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вінаку́рня ж., уст. виноку́рня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вінаку́рня, ‑і, ж.
Уст. Прадпрыемства, дзе гоніцца спірт, гарэлка; бровар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вінакурня ’вінакурны завод, бровар’ (БРС, КТС). Укр. виноку́рня, рус. виноку́рня, ст.-рус. винокурня (з XVII ст.) ’тс’. Утворана па тыпу іншых Nomina loci пры дапамозе суф. ‑ьnʼa (які служыць для ўтварэння назваў закрытых памяшканняў) ад дзеяслова вінакурыць ’гнаць віно, гарэлку’ (ці ад назоўніка вінаку́р).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
виноку́рня ж., уст. вінаку́рня, -ні ж., бро́вар, -ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бро́вар, ‑а, м.
Вінакурны завод; вінакурня. Пры карчме была крама і шынок, у які гарэлку прывозілі вочкамі з недалёкага панскага бровара. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Про́вар ’вінакурня, бровар’ (Нас., Др.-Падб.; брасл., Рам., 8; Грыг., Мік., Янк. 2, Сл. ПЗБ), про́раў (Сл. ПЗБ). З бровар (гл.) пад уплывам правары́ць. Сюды ж права́рня ’вінакурня’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вінагонка ’вінакурня’ (КТС, К. Чорны). Новатвор ад віно́ і гнаць (гл.) замест звычайнага курыць пры існуючым самагонка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́нніца ’вінакурня’ (Нас., КТС, Карл.), укр. ви́нниця, рус. смал., кур., сіб. винница, ст.-рус. винница ’тс’ (з XVII ст.). Узнікла шляхам семантычнага пераносу з вінніца ’вінаграднік’; ’месца на вінаградніку, дзе гналі віно (гарэлку)’. Ст.-бел. винница ’вінаграднік, вінаград’ запазычана з польск. winnica (Булыка, Запазыч., 64; Карскі, Труды, 310).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бро́вар ’вінакурня’. Укр. бро́вар. Запазычанне з польск. browar ’тс’ (параўн. browarz ’півавар’) < ням. Brauer. Гл. Брукнер, 42; Фасмер, 1, 215; Бернекер, 88; Рыхардт, Poln., 37; Кюнэ, Poln., 46; Шалудзька, Нім., 23; Рудніцкі, 213 (указваюць таксама на с.-в.-ням. і н.-ням. крыніцу). Ст.-бел. бровар ’бровар, піваварня’ вядома з XVI ст. (Булыка, Запазыч.). Бел. бровар ’півавар’ (Нас.) запазычана з польск. browarz ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)