вы́рваць, -рву, -рвеш, -рве; -рві; -рваны; зак., каго-што.
Рэзкім рухам, рыўком выдаліць, дастаць, узяць.
В. пустазелле.
В. хворы зуб.
В. ліст са сшытка.
В. карандаш з рук.
В. прызнанне ў каго-н. (перан.: прымусіць прызнацца). В. перамогу (перан.).
|| незак. вырыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́рваць
‘званітаваць’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́рву |
вы́рвем |
| 2-я ас. |
вы́рвеш |
вы́рвеце |
| 3-я ас. |
вы́рве |
вы́рвуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́рваў |
вы́рвалі |
| ж. |
вы́рвала |
| н. |
вы́рвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́рві |
вы́рвіце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́рваўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́рваць
‘да рваць’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
вы́рву |
вы́рвем |
| 2-я ас. |
вы́рвеш |
вы́рвеце |
| 3-я ас. |
вы́рве |
вы́рвуць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
вы́рваў |
вы́рвалі |
| ж. |
вы́рвала |
| н. |
вы́рвала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
вы́рві |
вы́рвіце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
вы́рваўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
вы́рваць I сов.
1. вы́рвать, вы́дернуть; (зуб — ещё) удали́ть;
в. газе́ту з рук — вы́рвать газе́ту из рук;
2. перен. вы́рвать;
в. прызна́нне — вы́рвать призна́ние;
3. (лён, коноплю) вы́теребить, вы́дергать;
◊ в. з ко́ранем — вы́рвать с ко́рнем;
в. з го́рла — вы́рвать из го́рла;
в. з зубо́ў — вы́рвать из зубо́в
вы́рваць II сов., безл. вы́рвать, стошни́ть, вы́тошнить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́рваць 1, ‑рву, ‑рвеш, ‑рве; зак., што.
1. Выцягнуць, дастаць што‑н. рыўком; высмыкнуць. Вырваць пустазелле. Вырваць цвік. Вырваць зуб. □ Убачыўшы Алеся, Зіна спынілася, вырвала з Сямёнавай рукі далонь. Шыцік. // Выдраць, адарваць. Вырваць ліст з сшытка. // Выхапіць што‑н. у каго‑н. Вара.. усхапілася, падскочыла да Рыгоркі, вывала аловак і шпурнула далёка на сметнік. Дуброўскі. // перан. Разм. Вызваліць, выратаваць. Вырваць з няволі. Вырваць з палону. □ [Нэлі] верыла, што Білі не забыў пра яе, што ён вырве яе з гэтага пекла, што яны яшчэ знойдуць шчасце. Гамолка.
2. перан. Дабіцца чаго‑н. сілай, прымусам; Зрабіць што‑н. настойлівымі намаганнямі. Вырваць прызнанне. □ Ад арыштаванай за ўвесь час не вырвалі ніводнага слова. Якімовіч. [Яраш:] — Вырвалі мы.. [Зосі] кватэру, купілі мэблю, прывезлі яе з бальніцы. Шамякін.
3. Рвучы з коранем, сабраць ураджай чаго‑н. Вырваць лён, буракі.
•••
Вырваць з горла (з зубоў) — груба, нахабна дамагчыся чаго‑н.
Вырваць з коранем — зусім, канчаткова пазбавіцца ад чаго‑н.
Вырваць з мясам — адарваць з кавалкам тканіны (пра гузік і пад.).
Вырваць з сэрца каго-што — прымусіць сябе забыць каго‑, што‑н., перастаць кахаць каго‑н.
вы́рваць 2, ‑рве; безас., зак.
Званітаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
павыдзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
Выдраць, вырваць усё, многае.
П. цвікі са сцен.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стошни́ть сов., безл. званітава́ць, вы́рваць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́драць, -дзеру, -дзераш, -дзера; вы́драў, -рала; вы́дзеры; -драны; зак., што.
1. З сілай выцягнуць, вырваць што-н. моцна ўбітае, прымацаванае і пад.
В. цвік са сцяны.
В. ліст з кнігі.
2. Драпаючы, выдаліць, вырваць.
В. вочы.
3. перан. Атрымаць, узяць з вялікай цяжкасцю (разм.).
|| незак. выдзіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
павырыва́ць¹, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.
Вырваць адкуль-н. усё, многае або ўсіх, многіх.
П. зубы.
П. буракі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)