ву́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак., каго.
Лавіць вудай (рыбу).
|| наз. вуджэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ву́дзіць
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
ву́джу |
ву́дзім |
| 2-я ас. |
ву́дзіш |
ву́дзіце |
| 3-я ас. |
ву́дзіць |
ву́дзяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
ву́дзіў |
ву́дзілі |
| ж. |
ву́дзіла |
| н. |
ву́дзіла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
ву́дзь |
ву́дзьце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
ву́дзячы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ву́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак., каго.
Лавіць вудай, спінінгам (рыбу). З вузкага, адсечанага з кармы чаўна два хлапчукі будзілі [рыбу]. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ву́дзіць 1 ’смярдзець, смуродзіць, псаваць паветра’ (Весці АН БССР, 1969, 4, 132, зэльв.). Ц.-слав. ѫдити ’вэндзіць’, укр. вудити ’тс’, польск. wędzić, чэш. uditi, славац. údiť, славен. (v)oditi ’тс’. Параўн. таксама чэш. дыял. oudno ’душна, млосна’. Другая ступень чаргавання ў рус. вянуть, бел. вянуць і г. д. Роднаснае ст.-в.-ням. swintan, с.-в.-ням. swinden, н.-в.-ням. schwinden, ст.-в.-ням. swedan ’паліць павольна і з вялікім дымам’ (Фасмер, 1, 375; Брукнер, 608 і наст.; Махэк₂, 666; Рудніцкі, 1, 493). Змяненне значэння, відавочна, адбылося ў сувязі з запазычаннем польск. wędzić ’вэндзіць’ і адцясненнем вудзіць на перыферыю.
Ву́дзіць 2 ’красці’ (Жд., 2) Рус. смал. вуднуць ’секануць, украсці’ (Дабр.), ву́дзіць ’біць’ (Раст.). Няясна. Магчыма, роднаснае чэш. uditi ’дзяліць, расчляняць’, серб. у́дити ’расчляняць, рэзаць на кавалкі, рассякаць’ і далей да уд (гл.) (Брукнер, 592).
Ву́дзі́ць 3 (БРС, Нас., КТС, Бяльк.). Да вуда (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вудзі́льшчык, -а, мн. -і, -аў, м.
Той, хто вудзіць рыбу.
|| ж. вудзі́льшчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
|| прым. вудзі́льшчыцкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уди́ть несов. ву́дзіць, лаві́ць ву́дай;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
у́живать несов., многокр., разг. ву́дзіць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вудзі́льнік
‘той, хто вудзіць рыбу, рыбак’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
вудзі́льнік |
вудзі́льнікі |
| Р. |
вудзі́льніка |
вудзі́льнікаў |
| Д. |
вудзі́льніку |
вудзі́льнікам |
| В. |
вудзі́льніка |
вудзі́льнікаў |
| Т. |
вудзі́льнікам |
вудзі́льнікамі |
| М. |
вудзі́льніку |
вудзі́льніках |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вуджэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. вудзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)