Лы́чыкі ’трэскі, стружка з ляшчыны’ (зэльв., Сл. ПЗБ), лы́чына ’палоска лубу з карой’ (в.-дзв., там жа). Да лыка 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мыслі́цель ’мудрэц, філосаф’ (ТСБМ). З рус. мысли́тель (Крукоўскі, Уплыў, 38 і 57). Аналагічна мыслі́цельны, мы́сліцца, мы́слімасць, мы́слімы (Крукоўскі, там жа, 58).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Немазна́ць ’немаведама’: Немазнаць што там робяць (Ян.). Хутчэй за ўсё ў выніку субстытуцыі (падмены) другога элемента ў спалучэнні немавесць дзеясловам знаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Няўга́дніна (неўгадніна) ’нешта недарэчнае’ (свісл., Сл. ПЗБ), сюды ж неўгаднік ’абманшчык’ (там жа), нывгадь ’немаведама’ (Сл. Брэс.). Да угадаць, гадаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пражагна́цца ’перахрысціцца’ (шальч., Сл. ПЗБ). З польск. przeżegnać się ’тс’ (там жа, 4, 76) < żegnać (гл. жагнаць), звычайна перажагнацца, гл. жагнаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пракана́нне ’перакананне’ (Касп., Жд. 2). З польск. przekonanie ’тс’. Аналагічна пракапацца ’пераканацца’ (ігн., Сл. ПЗБ) з польск. przekonać się (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́мпара экспр. ’буркун’, пу́мпарыць ’бурчаць’ (паст., Сл. ПЗБ). Грынавяцкене (там жа) выводзіць з літ. pampańus ’бурклівы’, хутчэй за ўсё, гукапераймальнага паходжання.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пы́сы ’нявымалачаныя каласы’ (чэрв., Нар. лекс.), пы́сікі ’асцюкі’ (барыс., Сл. ПЗБ). Грынавяцкене і інш. (там жа) параўноўваюць з літ. paisai ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рамо́нт ’ліквідацыя пашкоджанняў, паломак’ (ТСБМ), рамантава́ць ’папраўляць, аднаўляць’ (там жа). Параўн. рус. ремонт ’тс’, болг. ремонт ’тс’. З франц. remonte ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Супу́льны ’агульны, супольны’ (брасл., Сл. ПЗБ). Аўтары (там жа) параўноўваюць з польск. wspólny ’тс’; аднак тут, відаць, кантамінацыя супольны і wspólny.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)