сёння, прысл.
1. У гэты дзень.
С. паеду ў Полацк.
2. перан. Цяпер.
С. студэнт, а заўтра настаўнік.
3. у знач. наз., нескл., н. Цяперашні дзень.
На с. ўзяла білеты ў кіно.
На с. (перан.: у дадзены момант). Наша с. (перан.: цяперашняе жыццё).
◊
Не сёння, дык заўтра; не сягоння — заўтра (разм.) — вельмі хутка, у бліжэйшы час.
|| прым. сённяшні і сяго́нняшні, -яя, -яе.
На с. дзень (на сёння).
◊
Жыць сённяшнім днём — не думаючы пра будучае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зіха́ць, ‑ае; незак.
Абл. Каротка імгненна бліскаць. Маланка цяпер зіхала амаль бесперапынна. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
поквита́ться сов., разг. паквіта́цца;
тепе́рь мы с ва́ми поквита́лись цяпе́р мы з ва́мі паквіта́ліся;
я ещё с ним поквита́юсь разг. я яшчэ́ з ім паквіта́юся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
выпуска́ючы,
1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад выпускаць.
2. у знач. наз. выпуска́ючы, ‑ага, м.; выпуска́ючая, ‑ай, ж. Супрацоўнік выдавецтва, часопіса, газеты, які сочыць за друкаваннем і выхадам у свет выдання.
3. Дзеепрысл. незак. цяпер. ад выпускаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бабу́льчын, ‑а.
Які належыць бабульцы. [Дзядуля:] — Цяпер пойдзем пад бабульчына акно, пальём яе чабарок. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насвяткава́цца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак.
Уволю, многа пасвяткаваць. Насвяткаваліся, цяпер трэба за работу брацца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спадо́біцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
Уст., цяпер іран. Удастоіцца (якой‑н. літасці, чэсці, увагі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Нады́сь ’нядаўна, на днях’ (Нас., Бяльк., Сцяшк. Сл.), ’цяпер, зараз’ (Мат. Гом.), ’надоечы’ (Жд. 1, Ян.), параўн. рус. надысь ’на днях. нядаўна’, ’сягоння’, укр. надісь, надійсь ’бадай, верагодна’ (калі гэта не ад надіятися ’спадзявацца’). Узыходзіць да *onogъdy + *si або *onъdy + *si (ESSJ SG, 2, 526; Фасмер, 3, 38), гл. нагды, надоечы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ссіве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑е; зак.
Стаць сівым. Не той быў цяпер Глушак: пасушэў яшчэ, сагнуўся, як груган, ссівеў нашчэнт. Мележ. [Барыс Сідаравіч:] — Не пашукаў .. [Несцеру Іпатавічу] нявесту! Трэба было самому клапаціцца, у маладыя гады, а не цяпер заяўляць прэтэнзію, калі ўжо і галава ссівела. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́бласць, -і, мн. -і, абласце́й, ж.
1. Частка якой-н. тэрыторыі, край.
В. экватара.
2. Буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў былым СССР, а цяпер у краінах СНД.
Віцебская в.
Прыехаць з вобласці.
3. чаго або якая. Межы, у якіх распаўсюджана якая-н. з’ява, зона, пояс.
В. вечнай мерзлаты.
Азёрная в.
4. чаго або якая. Асобная частка арганізма, участак цела.
В. сэрца.
У грудной вобласці.
Абследаваць в. ранення.
|| прым. абласны́, -а́я, -о́е (да 2 знач.).
А. цэнтр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)