серадня́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. гіст. Селянін-аднаасобнік, які меў зямельны ўчастак, апрацоўваў яго ўласнымі сіламі без наёмнай працы і па сваім маёмасным становішчы знаходзіўся паміж бедняком і кулаком.

2. Чалавек сярэдніх здольнасцей, які нічым асаблівым не вылучаецца.

|| ж. серадня́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак (да 1 знач.).

|| прым. серадня́цкі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расста́віць, -та́ўлю, -та́віш, -та́віць; -та́ўлены; зак.

1. каго-што. Размясціць, паставіць якім-н. чынам, парадкам.

Р. кнігі на паліцах.

2. што. Паставіць так, каб павялічылася адлегласць паміж чым-н.

Р. ногі.

3. што. Рассунуўшы, устанавіць для карыстання што-н. рассоўнае, раскладное.

Р. раскладушку.

|| незак. расстаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. расстано́ўка, -і, ДМо́ўцы, ж. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раўнава́га, -і, ДМа́зе, ж.

1. Стан спакою, у якім знаходзіцца цела пад уздзеяннем роўных, процілегла накіраваных сіл.

Устойлівая р.

2. Устойлівае становішча, устойлівасць.

Страціць раўнавагу.

3. перан. Устойлівыя суадносіны паміж чым-н.

Экалагічная р.

4. перан. Стан спакою, ураўнаважанасці, нармальны стан духоўнага і маральнага жыцця.

Вывесці з раўнавагі.

|| прым. раўнава́жны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спо́рны, -ая, -ае.

1. Пра дзейнасць, працу: хуткі і паспяховы.

Спорная праца.

2. Пра дождж: які хутка пакрывае або змочвае зямлю.

С. дождж.

3. Які пры малых затратах дае найлепшы вынік; выгадны ў гаспадарчых адносінах.

Спорныя крупы.

Спорная пшаніца.

4. Пра почырк: з вузкімі, дробнымі, блізка размешчанымі літарамі і невялікімі прамежкамі паміж словамі.

|| наз. спо́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Лялю́шачка ’маленькі качанчык-парастак у качане капусты’ (паст., Сл. ПЗБ), шальч. лялю́шка ’капуста з дробнымі качанчыкамі паміж лістамі’ (там жа). З літ. leliuškà ’тс’ (Грынавяцкене, Сл. ПЗБ, 3, 716).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Межу, ст.-бел. межю́ (1405 г.), межоу (XVI ст.) ’паміж’ (Кар. 1) — беларускі рэфлекс запазычанага ц.-слав. междоу, якое са ст.-слав. междоу ’тс’. Параўн. межды. Да мяжа́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дагаво́р, ‑у, м.

Пісьмовае або вуснае пагадненне, умова аб узаемных абавязацельствах. Мірны дагавор. Гандлёвы дагавор. Дагавор аб узаемадапамозе. Заключыць дагавор.

•••

Калектыўны дагавор — пагадненне, заключанае паміж адміністрацыяй і прафсаюзнай арганізацыяй якога‑н. прадпрыемства.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

інтэрме́дыя, ‑і, ж.

1. Кароткая п’еса або ўстаўная сцэна, звычайна камічнага зместу, якія выконваюцца паміж актамі драматычнага або опернага твора. Інтэрмедыі беларускага школьнага тэатра 17–18 стст.

2. Тое, што і інтэрлюдыя.

[Ад лац. intermedio — прамежкавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́ма 1, ‑ы, ж.

Цяжкі хваравіты стан, які характарызуецца стратай прытомнасці і рэзкім парушэннем кровазвароту, дыхання, працэсу абмену.

[Ад грэч. kōma — глыбокі сон.]

ко́ма 2, ‑ы, ж.

Невялікі (меншы за 1/8 тона) інтэрвал паміж двума гукамі.

[Ад грэч. kómma — адрэзак.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

курці́на, ‑ы, ж.

1. Уст. Града для кветак або іншых раслін; клумба.

2. Участак, засаджаны адной пародай дрэў, а таксама група дрэў адной пароды.

3. Уст. Частка крапаснога вала паміж двума бастыёнамі.

[Фр. courtine.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)