памі́ж, прыназ.
1. з Р або Т. Ужыв. для ўказання становішча прадмета або праяўлення дзеяння ў перамежку, пасярэдзіне чаго-н.
П. акном і сталом.
П. хмар.
П. двух агнёў (перан.). П. дзесяццю і дванаццаццю гадзінамі.
2. з Т або Р. Ужыв. для ўказання на групу прадметаў або асоб, у асяроддзі якіх наглядаюцца ўзаемасувязі, узаемаадносіны, узаемадзеянне.
П. намі ёсць дамоўленасць.
П. старымі сябрамі або п. старых сяброў стаў назірацца разлад.
П. намі (па сакрэце).
3. з Т. Служыць для ўказання на супастаўленне якіх-н. прадметаў, асоб, з’яў.
Розніца п. прыказкай і прымаўкай.
4. з Т. Служыць для абазначэння якой-н. групы прадметаў ці асоб, у межах якой адбываецца размеркаванне, падзел чаго-н.
Размеркаваць працу п. супрацоўнікамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
памі́ж предлог, см. між;
◊ п. двух агнёў — ме́жду двух огне́й;
чыта́ць п. радко́ў — чита́ть ме́жду строк;
п. не́бам і зямлёй — ме́жду не́бом и землёй;
сядзе́ць п. двух крэ́слаў — сиде́ть ме́жду двух сту́льев
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
памі́ж, прыназ. з Р і Т.
Спалучэнне з прыназоўнікам «паміж» выражае:
Прасторавыя адносіны
1. з Р або Т. Ужываецца для ўказання на прадметы, пасярод якіх або ў прамежку між якімі што‑н. знаходзіцца, адбываецца. Граніца паміж двума светамі. Вагоны стаялі паміж акном і сталом. □ [Сашка] падаўся да стала, які стаяў пры сцяне паміж двух акон. Чорны. На плошчу паміж Домам Урада і домам насупраць увайшлі самаходкі. Мележ. // Тое ж пры ўказанні на групу прадметаў ці асоб. Паміж нізкіх цёмна-сініх хмар прабілася малінавая палоска. Грахоўскі. Па моры плывуць караблі, Плывуць паміж рыфаў і скал. Купала. // Ужываецца для ўказання на сферу, асяроддзе, у якім што‑н. знаходзіцца, адбываецца. Ў глыбі двара стаяла хата І выглядала зухавата Паміж запушчанай будовы. Колас. Вясна кругом, адгрукалі марозы, Ручай паміж палеткамі журчыць. Броўка.
Часавыя адносіны
2. з Т або Р. Ужываецца для ўказання на пачатковы і канцовы моманты, якімі абмяжоўваецца пэўны прамежак часу. Паміж дзесяццю і дванаццаццю гадзінамі. Паміж захадам сонца і змярканнем. □ Высадка павінна была адбыцца паміж 28 і 29 сакавіка паблізу Палангена. Г. Кісялёў. // Ужываецца для ўказання на з’явы, падзеі, у прамежку ці ў перапынку між якімі што‑н. адбываецца. Паміж гаворкаю дымок Віецца між сябрамі. Броўка. Інтэрвалы паміж бомбавымі разрывамі бадай што ўжо і не заўважаліся. Чорны.
Аб’ектныя адносіны
3. з Т або Р. Ужываецца для ўказання на групу прадметаў або асоб, у асяроддзі якіх наглядаюцца ўзаемасувязі, узаемаадносіны, узаемадзеянне. [Шуфт:] Будзем лічыць, што ўмова паміж намі заключана. Крапіва. Цёпла, пранікнёна гаварыў Лазавенка аб ўмацаваны дружбы паміж калгасамі. Шамякін. Паміж старых прыяцеляў павеяў нядобры халадок. Зарэцкі.
4. з Т. Служыць для ўказання на супастаўленне якіх‑н. прадметаў, асоб, з’яў. Розніца паміж прыказкай і прымаўкай. □ З’езд [дэлегатаў арміі і тылу Заходняга фронту] з’явіўся арэнай жорсткай барацьбы паміж сіламі рэвалюцыі і контррэвалюцыі за армію. «Весці».
5. з Т. Служыць для абазначэння якой‑н. групы прадметаў або асоб, у межах якой адбываецца размеркаванне, падзея чаго‑н. Падзяліць сшыткі паміж вучнямі.
•••
Паміж двух агнёў гл. агонь.
Паміж намі (кажучы) гл. мы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памі́ж прыназ
1. zwíschen;
паста́віць што-н памі́ж крэ́сламі etw. zwíschen die Stühle stellen;
стаяць памі́ж крэ́сламі zwíschen den Stühlen stehen*;
2. (сярод, у асяроддзі) únter (D) сябро́ўства памі́ж дзе́цьмі Fréundschaft únter Kíndern, Kínderfreundschaft f -;
падзялі́ць што-н памі́ж сабо́ю etw. untereinánder téilen;
памі́ж намі ка́жучы únter uns geságt; übrigens;
памі́ж і́ншым übrigens
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ме́жду предлог с твор. (с род. мн., уст.) памі́ж, між (кім, чым);
ме́жду до́мом и реко́й памі́ж (між) до́мам і рако́й;
ме́жду о́кнами памі́ж (між) во́кнамі;
ме́жду двумя́ и тремя́ часа́ми памі́ж (між) дзвюма́ і трыма́ гадзі́намі;
договори́ться ме́жду собо́й дамо́віцца памі́ж (між) сабо́й;
дру́жба ме́жду наро́дами дру́жба памі́ж (між) наро́дамі;
ме́жду ни́ми нет никако́й ра́зницы памі́ж (між) і́мі няма́ нія́кай ро́зніцы; в конструкциях со значением «среди» переводится также и с род.;
ме́жду гора́ми протека́л руче́й памі́ж гор (гара́мі) працяка́ў руча́й;
ме́жду дере́вьями мелька́ли бе́лые руба́хи памі́ж дрэў (дрэ́вамі) мільга́лі бе́лыя кашу́лі;
◊
ме́жду на́ми (говоря́) між (памі́ж) на́мі (ка́жучы);
ме́жду про́чим між (памі́ж) і́ншым;
ме́жду тем між (памі́ж) тым, тым ча́сам;
ме́жду тем как між (памі́ж) тым як, тым ча́сам як;
чита́ть ме́жду строк чыта́ць памі́ж радко́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
анало́гія, -і, ж. (кніжн.).
Падабенства ў якіх-н. адносінах паміж прадметамі, з’явамі і паняццямі.
Правесці аналогію паміж з’явамі.
Поўная а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разры́ў, -ры́ву, мн. -ры́вы, -ры́ваў, м.
1. гл. разарвацца, разарваць.
2. Месца, дзе што-н. разарвана; прамежак, які ўтварыўся паміж разарванымі часткамі чаго-н.
Знайсці р. провада.
3. Перапынак, прамежак у часе.
4. перан. Адсутнасць адпаведнасці, узгодненасці паміж чым-н.
Р. паміж тэорыяй і практыкай.
5. Поўнае спыненне якіх-н. адносін паміж кім-н.
Балюча перанесці р. з сябрам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пралі́ў, -ліва, мн. -лівы, -ліваў, м.
Вузкая водная прастора паміж двума морамі, паміж востравам і мацерыком і пад.
Керчанскі п.
|| прым. пралі́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
міжрэ́берны, -ая, -ае.
Які знаходзіцца паміж рэбрамі.
Міжрэберная мышца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
узаемаадно́сіны, -сін.
Узаемныя адносіны паміж кім-н.
Таварыскія ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)