улажэ́нне ср.
1. (то, что вложено внутрь) вложе́ние;
паке́т з ~жэ́ннем — паке́т с вложе́нием;
2. ист. уложе́ние;
грамадзя́нскае ўлажэ́нне — гражда́нское уложе́ние
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подме́ска ж., разг.
1. (действие) падме́шванне, -ння ср., падме́ска, -кі ж., см. подме́с м.;
2. (то, что подмешивается) падме́ска, -кі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кле́иться
1. прям., перен. кле́іцца;
разгово́р не кле́ится размо́ва не кле́іцца;
что́-то не кле́ится не́шта не кле́іцца;
2. страд. кле́іцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кто́-то мест. хто́сьці (род., вин. каго́сьці, дат. каму́сьці, твор., пред. кі́мсьці), не́хта (род., вин. не́кага, дат. не́каму, твор., пред. не́кім).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
протарато́рить сов., разг., в разн. знач. пралапата́ць; (проболтать) прабалбата́ць;
протарато́рил что́-то пралапата́ў не́шта;
протарато́рить два часа́ пралапата́ць (прабалбата́ць) дзве гадзі́ны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
намо́тка ж.
1. (действие) намо́тванне, -ння ср., намо́тка, -кі ж.;
2. (то, что намотано) намо́тка, -кі ж.; (моток) мато́к, -тка́ м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
проболта́тьсяI сов., прост. (без дела) прасно́ўдацца, правалэ́ндацца, прабадзя́цца, прасланя́цца; працяга́цца;
проболта́лся где́-то весь день прабадзя́ўся (працяга́ўся) не́дзе ўвесь дзень.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Калі́сь ’некалі, у мінулым, даўней’ (БРС, ТСБМ, Бяльк.; дзярж.; КЭС; Нас.), ’калі-небудзь, у будучым’ (ТСБМ), калісьці ’некалі, у мінулым, даўней’ (БРС, ТСБМ; дзярж., КЭС). У Насовіча ў форме коли‑сь‑то. Сл. паўн.-зах. адзначае формы калісь, колісь, колесь, колысь ’некалі, даўней’, калісьці, калісьця ’тс’. У ТС колісь і коліся ’тс’. Укр. колись, рус. колись (смал., зах.-бран., куйбыш.), колись‑то (курск., смал.). Відавочная бел.-укр. інавацыя, да koli (гл. калі), -сь, відаць, займеннікавага паходжання, параўн. Сразнеўскі, I, 772. Адносна функцый лексемы гл. спецыяльна ESSJ SG, 2, 356–357.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Наготкі ’расліна Calendula officinalis’, адз. л. наготка (міёр., Жыв. сл.; хойн., Пятк.), іншыя назвы: нагодкі, нагаткі́, ногцікі (гом., гродз., Кіс.), адз. л. нагадок (віл., Сл. ПЗБ), укр. нагідкі, рус. ноготки, польск. nogietki, nagietki, чэш. nehtíki. Памянш. да *nogъtь, гл. ногаць, з-за падабенства формы пладоў (Брукнер, 365; Махэк₂, 394), што, аднак, не можа вытлумачыць фармальныя змены, якія хутчэй за ўсё — вынік дээтымалагізацыі на глебе асобных славянскіх моў, параўн. тураў. наводка ’тс’, змененае пад уплывам дзеяслова наводзіць ’нараджаць’: «Часамі цельна худобіна хочэ звергаць, то напараць наводкі, даюць напіцца, то оно судзержыцца» (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Накатага́ніць ’наварыць’ (Мат. Гом.). У слове ідэнтыфікуецца прыстаўка на- і канцавая частка, звязаная з таган ’вялікі касцёл’, што датычыць ‑ка‑, то яна можа быць суаднесена з вядомай экспрэсіўнай прыстаўкай ка‑, параўн. катурхаць (гл.) і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)