тарата́хкаць
‘утвараць моцныя рэзкія гукі, грукат, шум (трактары таратахкаюць)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тарата́хкаю |
тарата́хкаем |
| 2-я ас. |
тарата́хкаеш |
тарата́хкаеце |
| 3-я ас. |
тарата́хкае |
тарата́хкаюць |
| Прошлы час |
| м. |
тарата́хкаў |
тарата́хкалі |
| ж. |
тарата́хкала |
| н. |
тарата́хкала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
тарата́хкай |
тарата́хкайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
тарата́хкаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тара́хкаць
‘утвараць моцныя рэзкія гукі, грукат, шум (трактары тарахкаюць)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тара́хкаю |
тара́хкаем |
| 2-я ас. |
тара́хкаеш |
тара́хкаеце |
| 3-я ас. |
тара́хкае |
тара́хкаюць |
| Прошлы час |
| м. |
тара́хкаў |
тара́хкалі |
| ж. |
тара́хкала |
| н. |
тара́хкала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
тара́хкай |
тара́хкайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
тара́хкаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
цві́каць
‘пра птушак і некаторых жывёл: утвараць пэўныя гукі’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
цві́каю |
цві́каем |
| 2-я ас. |
цві́каеш |
цві́каеце |
| 3-я ас. |
цві́кае |
цві́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
цві́каў |
цві́калі |
| ж. |
цві́кала |
| н. |
цві́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
цві́кай |
цві́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
цві́каючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
чо́ўкаць
‘утвараць характэрныя гукі (напр., пры глытанні)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
чо́ўкаю |
чо́ўкаем |
| 2-я ас. |
чо́ўкаеш |
чо́ўкаеце |
| 3-я ас. |
чо́ўкае |
чо́ўкаюць |
| Прошлы час |
| м. |
чо́ўкаў |
чо́ўкалі |
| ж. |
чо́ўкала |
| н. |
чо́ўкала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
чо́ўкай |
чо́ўкайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
чо́ўкаючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шаркану́ць
‘аднакратны дзеяслоў да шаркаць - утвараць шорах, шум трэннем’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
шаркану́ |
шарканё́м |
| 2-я ас. |
шаркане́ш |
шарканяце́ |
| 3-я ас. |
шаркане́ |
шаркану́ць |
| Прошлы час |
| м. |
шаркану́ў |
шаркану́лі |
| ж. |
шаркану́ла |
| н. |
шаркану́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
шаркані́ |
шаркані́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
шаркану́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
хло́паць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. каго (што) чым па чым. Стукаць па чым-н., звычайна з шумам.
Х. далоняй па плячы каго-н.
2. чым. Утвараць моцныя гукі, стукаючы чым-н.
Х. дзвярамі.
3. Утвараць кароткія адрывістыя гукі (пра стрэлы, выбухі і пад.).
Дзесьці хлопалі стрэлы.
|| аднакр. хло́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. хло́панне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
варката́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ко́ча; незак.
1. Муркаць (пра ката).
2. Утвараць характэрныя для галубоў гукі; буркаваць.
|| наз. варката́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вурката́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ко́ча; незак. (разм.).
Утвараць аднастайныя пералівістыя гукі, глуха грукатаць.
Вуркатаў гром.
Машыны вуркочуць.
|| наз. вурката́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мэ́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).
Утвараць працяжныя гукі «мэ-мэ» (пра авечак, коз).
|| аднакр. мэ́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
|| наз. мэ́канне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
склада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. гл. скласці.
2. Быць састаўной часткай чаго-н.; утвараць сабой што-н.
Большую частку праграмы складалі народныя песні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)