дазо́р, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Абход для агляду.

Крэйсер накіраваўся ў д.

2. Невялікі атрад, які пасылаецца для аховы і разведкі.

Д. знаёміўся з мясцовасцю.

|| прым. дазо́рны, -ая, -ае.

Дазорнае судна.

Змяніць дазорнага (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэфармава́ць, -му́ю, -му́еш, -му́е; -му́й; -мава́ны; зак. і незак., каго-што.

Змяніць (змяняць) форму чаго-н., памер якога-н. цела або яго частак уздзеяннем знешніх сіл.

|| звар. дэфармава́цца, -му́юся, -му́ешся, -му́ецца; -му́йся.

|| наз. дэфарма́цыя, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераснасці́ць, ‑снашчу, ‑снасціш, ‑снасціць; зак., што.

1. Аснасціць нанава; змяніць аснастку. Пераснасціць судна.

2. Аснасціць усё, многае. Пераснасціць усе караблі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аду́мацца, -аюся, -аешся, -аецца; зак.

1. Падумаўшы, змяніць намеры, зразумеўшы іх памылковасць.

Адумаўся я і зрабіў інакш.

2. Апамятацца, сабрацца з думкамі; усвядоміць што-н.

Адумаўся хлопчык і расказаў пра ўсё, што адбылося.

|| незак. аду́мвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапрафілі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.

Змяніць профіль, спецыялізацыю вытворчай дзейнасці прадпрыемства, навукова-даследчай або вучэбнай дзейнасці інстытута і г. д.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перамяні́ць, -мяню́, -ме́ніш, -ме́ніць; -ме́нены; зак., каго-што.

1. Замяніць адно другім, змяніць.

П. бялізну.

П. тэму размовы.

2. Надаць іншую форму, перайначыць.

П. адносіны.

|| незак. пераме́ньваць, -аю, -аеш, -ае і перамяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. пераме́на, -ы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

іне́рцыя, -і, ж.

1. Уласцівасць цел захоўваць стан спакою або раўнамернага прамалінейнага руху, пакуль якая-н. знешняя сіла не прымусіць змяніць гэты стан.

Ляцець па інерцыі.

2. перан. Бяздзейнасць, пасіўнасць.

◊

Па інерцыі — па прывычцы, машынальна.

|| прым. інерцы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

канверсава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак. і незак., што.

Зрабіць (рабіць) пераразлік, а таксама ўвогуле змяніць (мяняць), ператвараючы ў новы від, у новую якасць.

К. пазыку.

|| наз. канверсава́нне, -я, н. і канве́рсія, -і, ж.

|| прым. канверсі́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Пераве́сці ’знішчыць, вывесці’ (ТСБМ), ’разбіць, згубіць’ (капыл., Жыв. сл.), пераво́дзіцца ’знішчацца’ (Некр.), піряво́дзіцца ’худнець, мізарнець’ (Юрч. СНЛ), Да пера- і ве́сці (гл.) у выніку семантычнага пераносу ’змяніць характар існавання’ > ’марна расходаваць, знішчыць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пераду́маць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. Падумаўшы, змяніць намер.

Хацеў зайсці да знаёмага, але перадумаў.

2. што, пра што, аб чым і без дап. Падумаць пра многае або многа разоў.

Многа прыйшлося п. за апошні час.

|| незак. пераду́мваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)