свірэ́па, ‑ы, ж.
Пустазелле, палявая шматгадовая расліна сямейства крыжакветных з жоўтымі кветкамі. Паміж зялёнага мора, якое хвалямі пералівалася на сонцы, месцамі былі спрэс жоўтыя плямы свірэпы. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сябро́ўства, ‑а, н.
Адносіны паміж кім‑н., якія грунтуюцца на духоўнай блізкасці, агульнасці інтэрэсаў, узаемнай прыхільнасці і пад. Сяброўства з Вікай адкрыла .. [Лаўрыку] цэлы свет новых радасцей. Вітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уцэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак.; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. уцэньваць — уцаніць.
2. Розніца паміж першапачатковай і зніжанай цаной. Сума ўцэнкі складае 5 %.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчы́лінны, ‑ая, ‑ае.
У тэхніцы — які мае шчыліны. Шчылінная антэна.
шчылі́нны, ‑ая, ‑ае.
У мовазнаўстве — гук, які ўтвараецца трэннем паветра ў шчыліне паміж збліжанымі органамі маўлення; фрыкатыўны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вуўршнік ’ручнік’ (Бяльк.). Няясна, магчыма, кантамінацыя выціра́льнік і рушні́к (з метатэзай уршні́к) з ы > у ў «моцна лабіялізаванай» пазіцыі (паміж в і у).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мічы́сетка ’вотруб’е з пшанічнай мукі’ (Грыг.), мі́зісітка ’пшанічная мука’, міжы́седка ’дробнае вотруб’е з пшанічнай мукі’ (паўд.-усх., КЭС). З меж‑сі́тка < паміж сітам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пляця́н (плешкі) ’агароджа з тонкіх кійкоў, пераплётных вертыкальна паміж жэрдкамі’ (кіраў., ЛА, 4). Да плесці (гл.). Суфікс ‑ан узыходзіць, відаць, да прасл. *‑enь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прако́с ’адлегласць паміж радамі скошанай травы (або збожжа)’ (ТСБМ), проко́с ’тс’ (ТС), ’радок скошанай травы’ (Шат., Сл. ПЗБ). Бяссуфіксны дэрыват ад пракасіць < касіць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нівелі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; зак. і незак., што.
1. Вызначыць (вызначаць) спецыяльнымі прыборамі вышыню пунктаў зямной паверхні над узроўнем мора або адносна якой-н. пэўнай вышыні (спец.).
2. перан. Ураўноўваючы, згладзіць (згладжваць), знішчыць (знішчаць) адрозненні паміж кім-, чым-н.
Н. асаблівасці.
|| наз. нівелі́раванне, -я, н. і нівеліро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лаві́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.
1. Пра паруснае судна: рухацца супраць ветру, мяняючы напрамак курсу.
2. перан. Рухацца не прама, абмінаючы перашкоды.
Л. паміж машынамі.
3. перан. Умела выходзіць з цяжкага становішча, ухіляцца ад чаго-н.
Л. у палітыцы.
|| зак. злаві́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй (да 2 знач.).
|| наз. лаві́раванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)