Verbum

дэпарта́мент, ‑а, М ‑нце, м.

1. У царскай Расіі і некаторых капіталістычных краінах — аддзел міністэрства ці іншай вышэйшай дзяржаўнай установы або самастойны орган. Дэпартамент земляробства. Дэпартамент паліцыі.

2. Назва ведамства, міністэрства ў ЗША, Швейцарыі і некаторых іншых дзяржавах. Дзяржаўны дэпартамент.

3. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Францыі. Дэпартамент Сена.

•••

Дзяржаўны дэпартамент — міністэрства замежных спраў у ЗША.

[Фр. dépertament.]

збунтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго-што.

Разм.

1. Змяшаць, пераблытаць што‑н. — [Птушкі] на момант збунтавалі строй і закружыліся на адным месцы. Ляўданскі. — Эх, Толя, Толя! Як ты ўсё збунтаваў, пераблытаў! Як быццам я тады, на возе сена, не так сабе, а прадчуваючы нешта, успамінаў цябе. Брыль.

2. Падняць на бунт; узбунтаваць. Збунтаваць народ.

наску́бці, ‑скубу, ‑скубеш, ‑скубе; ‑скубём, ‑скубяце; пр. наскуб, ‑скубла; зак., чаго.

Скубучы, набраць або сабраць у нейкай колькасці. Наскубці пер’я. □ [Партызаны] наскублі сена і нацерушылі яго пакрыху на міну і на сцежку аж да самага берага. Федасеенка. // каго. Разм. Нацягаць, натузаць каго‑н. І заўсёды вось гэтак: прыбягуць [хлопчыкі і дзяўчынкі], напацвельваюцца, наглумяцца, наскубуць [Ігнася] за валасы — і пабеглі. Мурашка.

натапта́ць, ‑тапчу, ‑топчаш, ‑топча; зак.

1. Набрудзіць мокрымі нагамі, наслядзіць. Натаптаць на падлозе.

2. што і чаго. Прытоптваючы або ўціскаючы, шчыльна злажыць, улажыць што‑н. Напакавалі мы.. [канюшынаю] стары сяннік. У палукашак туга натапталі сена. Так што [каню] на дзён тры, а то і чатыры хопіць. Якімовіч. У люльку Нупрэй зноў натаптаў тытуню. Зноў пыхкаў дымам. Гроднеў.

павазі́ць, ‑важу, ‑возіш, ‑возіць; зак., каго-што.

1. Вазіць некаторы час. Павазіць збожжа на машыне. Павазіць дзяцей на санках.

2. Звезці, перавезці ўсё, многае. Павазіць усё сена. Павазіць снапы. □ — Ай ды камуна! Глядзі, як у іх усё ідзе скора і гладка: мы жыта не паспелі павазіць, а яны авёс возяць, — гаварылі сяляне суседніх вёсак. Чарот.

падварушы́ць, ‑рушу, ‑рушыш, ‑рушыць; зак., каго-што.

1. Паварушыць злёгку, нямнога; раскідаць, разгрэбці. Падварушыць сена. □ Дзед прысеў.. ля дзверцаў, падварушыў дровы, і праз дзірачкі дзверцаў выбліснулі залатыя прамяні. Сабаленка.

2. перан. Прымусіць рабіць што‑н. лепш, хутчэй; ажывіць справу. Валодзю Іванову трэба правесці ў калгасе камсамольскі сход, падварушыць трохі камсамольцаў, а то прыціхлі нешта. Палтаран.

тхнуць, ‑не; безас. незак., чым.

Несці, патыхаць, перадавацца па паветры (пра пахі). З возера тхнула ілам, прэллю водарас[цей], тхнула рыбаю, якой шмат-такі загінула. Броўка. Мы адчынілі пуньку. Тхнула трухой леташняга сена. «Маладосць». З далечыні тхнула асмалкамі. Чорны. / у перан. ужыв. Зноў, як і колісь, ад слоў [мужа] тхнула такой пагардай, што захацелася закрычаць. Місько.