клінко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да клінка (у 2 знач.). Клінковая сталь.
2. Які мае форму клінка (у 3 знач.). Клінковы сыр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кама́рнік, комарнік ’будан з лазовых галін, абкладзены зямлёю’ (жытк., Нар. сл.). Укр. гуц. комарник ’хаціна для авечага пастуха’, бойк. ’хата для пастухоў на паланіне’, ’хлеўчык на паланіне, у якім пастухі вараць сыр’; польск. паўдп. komar nik, чэш. валаш., славац. komärnik ’столік, паліца ў пастухоўскай хаціне, на якіх сохне сыр’. Карпатызм. Парсун, рум. согпагпіс ’задняя, адгароджаная частка ў пастухоўскай хаце, дзе сушыцца сыр’. Відавочна, генетычна звязаны з каморамі.). (Махэк* > , 271).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сы́рніца 1 ’яда з сыру і топленага масла, спецыяльна прыгатаваная для мачання бліноў’ (ТСБМ), ’тварог з малаком, падрыхтаваны для доўгага захоўвання’ (віл., рас., Сл. ПЗБ; полац., Нар. сл.), ’парэзаны на кавалкі і залпы маслам сыр’ (мёрск., Нар. сл.; чэрв., Жд. 3). Да сы́рны < сыр, гл.
Сы́рніца 2 ’апошні тыдзень перад вялікім ластам’ (Некр. і Байк.). Параўн. рус. сы́рная неде́ля ’тс’, балг. си́рна неде́ля. Вынік семантычнай кандэнсацыі да сыры́ < сыр, гл. сырапосны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пахі́ствацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Час ад часу, злёгку хістацца. Марат запіваў сыр малаком і пахістваўся, седзячы на кукішках. Васілевіч. Сцябліны чароту злёгку пахістваюцца. Гамолка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыры́ в разн. знач. сыро́й;
сыро́е паве́тра — сыро́й во́здух;
сыро́е мя́са — сыро́е мя́со;
с. хлеб — сыро́й хлеб;
сыра́я рабо́та — сыра́я рабо́та;
◊ адку́ль сыр-бо́р загарэ́ўся — отку́да сыр-бо́р загоре́лся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грыбо́вішча, ‑а, ж.
Разм. Месца ў лесе, дзе грыбы вырастаюць сем’ямі. Грыбы па бацькавых грыбовішчах раслі вялікія, з тоўстымі ядранымі каранямі і белыя-белыя, як сыр. Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тваро́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тварагу. Тварожная маса. // Прыгатаваны з тварагу. Тварожны пудынг. Тварожны сыр.
2. Звязаны з вырабам тварагу. Тварожны цэх малочнага завода.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыгне́сці сов.
1. притесни́ть; поработи́ть;
2. (привести в угнетённое состояние) удручи́ть; подави́ть, придави́ть;
яго́ ~няло́ го́ра — его́ подави́ло (придави́ло) го́ре;
3. обл. прижа́ть, придави́ть, пригнести́;
п. ка́менем сыр — пригнести́ ка́мнем сыр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аве́чы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да авечак, належыць авечкам. Авечы статак. Авечая воўна. // Прыгатаваны з малака авечкі. Авечы сыр.
•••
Авечая галава гл. галава.
Воўк у авечай шкуры гл. воўк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́заны
1. прич. ре́занный; вскры́тый;
2. прич. би́тый;
3. прич. пи́ленный;
1-3 см. рэ́заць 1, 3, 4;
4. прил., в разн. знач. ре́заный;
~ная ра́на — ре́заная ра́на;
р. сыр — ре́заный сыр
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)