Макрэдзь ’макрата’ (ТС) утворана ад мокры (гл.) і суф. ‑эдзь < прасл. ‑ědъ (Слаўскі, SP, 1, 64).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мо́крый мо́кры;
◊
мо́края ку́рица мо́края ку́рыца;
то́лько мо́крое ме́сто оста́нется то́лькі мо́крае ме́сца застане́цца;
глаза́ на мо́кром ме́сте во́чы на мо́крым ме́сцы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Макроць ’макрата’ (расон., Шатал.) — адпрыметнікавае ўтварэнне з суф. ‑оць (< ‑ota пад уплывам макрадзь з суф. ‑jadь). Да мокры (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мо́кра,
1. Прысл. да мокры.
2. безас. у знач. вык. Вільготна, сыра. На дварэ было мокра і зябка. Лобан. На поплаве было мокра, сцежка вілася на ім слізкая і вільготная. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наглыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. каго-чаго. Праглынуць у вялікай колькасці. Наглытаўся шчупак плотак. □ Конь храпе, пылу наглытаўся з-пад ног, мокры ўвесь... Пташнікаў.
2. Разм. Наесціся. Наглытацца за абедам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аграма́дзіна, ‑ы, ж.
Прадмет вельмі вялікіх памераў. Цагляная аграмадзіна ў чатыры паверхі высілася насупраць гарадскога парка. Бядуля. Скалануўшыся ўсёй сваёй аграмадзінай, параход з палёгкай выныраў, задзіраючы мокры нос аж пад самыя хмары. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умя́цца, умнецца; пр. умяўся, умялася; зак.
1. Стаць умятым, уціспутым у што‑н., куды‑н. Умялася трава ў зямлю пад коламі трактара.
2. Стаць шчыльным ад сціскання, прымінання. Мокры жвір умяўся пад ботамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цёпкацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Хлюпацца па лужынах, гразі, балоце і пад. Калі Юрка павёў рукамі па твары — твар быў мокры. «Вадой, мусіць, запырскаў, калі цёпкаўся нагамі па лужынах», — падумаў ён. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Макры́ца 1 ’невялікая, ракападобная жывёліна, якая жыве ў сырых месцах, Oniscus muvavivius Cuv.’ (Касп., Сержп. Грам.; ветк., жлоб., Мат. Гом.), макру́ш ’тс’ (гарад., Нар. лекс.), макру́ха ’тс’ (Нас., Бяльк.), луж. мокрэц ’тс’ (Шатал.). Да мокры (гл.). Аб суфіксе ‑іца гл. Сцяцко, Афікс. наз., 111.
Макры́ца 2 чырвоная ’вочны цвет палявы, Anagallis arvensis L.’ (гродз., Кіс.). Укр. мокрець ’тс’. Да мокры (гл.). Матывацыя: расліна любіць мокрыя лужкі, даліны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
завэ́дзганы, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад завэдзгаць.
2. у знач. прым. Запэцканы, забруджаны. Калі ж Карла, нарэшце, пераплыў і выехаў на бераг — увесь мокры, завэдзганы — зноў заіскрыўся смех у натоўпе. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)