заруби́ть сов.

1. (убить) засячы́;

2. (сделать зарубку) зарубі́ць, разг. засячы́;

◊

заруби́ть себе́ на носу́ зарубі́ць сабе́ на но́се.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

после́дствие ср. вы́нік, -ку м.;

◊

оста́вить без после́дствий пакі́нуць без вы́нікаў;

чрева́тый после́дствиями які́ (што) то́іць у сабе́ небяспе́ку.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ша́тко нареч.

1. хі́стка;

2. сла́ба; няцвёрда; няўпэ́ўнена; см. ша́ткий;

◊

ни ша́тко, ни ва́лко погов. та́к сабе, сяк-та́к;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Нішто́ ’нішто; абы-як; не шкодзіць’ (Нас.), ’нядрэнна’ (Сл. ПЗБ), ’нішто’ (Касп., Бяльк.), ’нядрэнны, нядрэнна’ (докш., Янк. Мат.; Янк. 1), ’нічога сабе, нішто’ (Гарэц.), нішчо́ ’нішто, ні адно; нічога, так сабе; нядрэнна, добра; нічога страшнага, хоць бы што; нядрэнны, неблагі; немалы’ (ТС), ’нічога, нішто’ (Мат. Гом.), укр. ніщо́ ’нішто, няма чаго’, рус. ничто́ ’нічога; добра, нядрэнна’, польск. nic ’нічога, ані трошкі’, чэш. nic ’нічога’, славац. nič, в.-луж. ničo, н.-луж. nico, славен. nȉč, серб.-харв. ни̏шта, макед. ништо, балг. нищо. Прасл. *ni‑čь(to), параўн. авест. naēčit ’нішто’ (ESSJ SG, 2, 488–490; Фасмер, 3, 76; Махэк₂, 398; Бязлай, 2, 222; Шустар-Шэўц, 13, 1001). Адносна семантыкі гл. нічога.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сябе́ дат., предл. сабе́, твор. сабо́й (сабо́ю), мест., возвр., в род., вин. п. себя́;

які́ ён сабо́й (сабо́ю)? — како́в он из себя́?;

вало́даць сабо́й (сабо́ю) — владе́ть собо́й;

◊ не по́мніць с. — вне себя́;

сам па сабе́ — сам по себе́;

сам сабе́ — про себя́;

у с. — у себя́;

сам не ў сабе́ — сам не свой;

сам сабе́ я́му капа́е — сам себе́ я́му копа́ет;

е́сці як не ў с. — и куда́ то́лько у него́ дева́ется;

вы́весці з с. — вы́вести из себя́;

браць на с. — брать на себя́;

фа́кты гаво́раць са́мі за с. — фа́кты говоря́т са́ми за себя́;

узя́ць (браць) с. ў ру́кі — взять (брать) себя́ в ру́ки;

быць самі́м сабо́й — быть сами́м собо́й;

сам сабе́ гаспада́р — сам себе́ хозя́ин;

ног пад сабо́й не чуць — ног под собо́й не чу́ять (не слы́шать);

звяза́ць сабе́ ру́кі — связа́ть себе́ ру́ки;

стро́іць з с. — (каго) стро́ить из себя́ (кого);

злама́ць (скруці́ць) сабе́ галаву́ — слома́ть (сверну́ть) себе́ ше́ю;

с. не забыва́ць — себя́ не забыва́ть;

налажы́ць на с. ру́кі — наложи́ть на себя́ ру́ки;

прыйсці́ ў с. — прийти́ в себя́;

вы́зваць (вызыва́ць), прыня́ць (прыніма́ць) аго́нь на с. — вы́звать (вызыва́ть), приня́ть (принима́ть) ого́нь на себя́;

перасягну́ць (само́га) с. — превзойти́ (самого́) себя́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упадаба́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм.

1. Прыйсціся па густу. [Прахор:] — Ну, глядзіце сабе, як вам — упадабаецца [хата] ці не ўпадабаецца. Зарэцкі. Шафёр нешта буркатаў сабе пад нос. Відаць, матыў нейкай новае песні ўпадабаўся яму. Кавалёў.

2. Палюбіцца, спадабацца. [Вашыновіч:] — От бо маладыя цяпер якія! Я ж кажу, няхай здаровы жывуць.. Табе яна ўпадабалася, то ты бяры яе сабе на здароўе, але будзь ты чалавекам! Чорны. Асабліва ўпадабалася Міканору Хадоська. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

се́мявы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да семя (у 1 знач.), заключае ў сабе семя. Семявыя каробачкі.

2. Які мае адносіны да семя (у 3 знач.). Семявы канацік. // Які выпрацоўвае або мае ў сабе семя (у 3 знач.). Семявыя залозы. Семявая вадкасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Га́рцавы ’гарцавы’ (БРС), ’які змяшчае ў сабе меру ў гарнец’ (Нас.), гарцо́вы ’тс’ (Касп.). Параўн. гарцаво́е ’від аплаты збожжам’ (Сл. паўн.-зах.). Да запазычанага з польск. мовы га́рнец, ґа́рнец (гл.). Форму гарцо́вы можна таксама лічыць узятай непасрэдна з польск. (параўн. ст.-бел. кгарцовый, Булыка, Запазыч.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падпа́свіч, ‑а, м.

Абл. Падпасак. Каля скацінкі падпасвіч з жалейкаю Ходзіць навокал ды йграе сабе. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пабры́цца, ‑брыюся, ‑брыешся, ‑брыецца; зак.

Пабрыць сабе твар; пагаліцца. [Міхал:] — Дзе тут вады ўзяць, пабрыцца трэба. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)