◎ Ківа́ла ’чалавек, якому даручана сцерагчы што-небудзь і даваць знак іншым’, ’кепскі працаўнік’ (Нас.). Да ківаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

стаха́навец, ‑наўца, м.

Рабочы — наватар вытворчасці, які дабіўся высокай прадукцыйнасці працы (назва, пашыраная ў СССР у 30–40 гг.). // Перадавы працаўнік. Ніканор — адзін з лепшых стаханаўцаў у калгасе. Бядуля.

[Ад уласн. імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асна́ч, ‑а, м.

Уст. Працаўнік на сплаве лесу; плытагон. Дзьме вецер у твар аснача маладога... Удалеч імкнецца Дзвіна. Зарыцкі. Каля кроснаў — ткачы, На плытах — асначы, На палях за плугамі — аратыя. Дзяргай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сці́плы, -ая, -ае.

1. Стрыманы ў паводзінах, абыходжанні, просты і прыстойны, пазбаўлены ганарыстасці.

С. чалавек.

С. працаўнік.

2. перан. Абмежаваны, нязначны, невялікі, якога ледзь хапае.

Сціплая зарплата.

Сціплыя вынікі працы.

4. Просты, звычайны, без прэтэнзій на раскошу.

Сціплая мэбля.

Сціпла (прысл.) апранацца.

|| наз. сці́пласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Службі́ста ‘добры працаўнік’ (смарг., беласт., Сл. ПЗБ). З польск. służbista ‘тс’. Таксама з польскай прыметнік службо́вы (ТСБМ) < służbowy і дыял. служонца, служо́нцая ‘служанка’ (Сл. ПЗБ) < służący.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Падзві́жнік ’чалавек, які ў імя служэння богу падвяргае сябе доўгім малітвам і посту; аскет; самаадданы працаўнік’ (ТСБМ). Запазычанне з рус. подви́жник ’тс’ (Крук., Уплыў, 39). Параўн. подзвіг.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рабо́тнік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто працуе; працаўнік.

Ён — добры р.

Адказны р.

2. Чалавек, які працуе дзе-н., прафесійна займаецца якой-н. дзейнасцю.

Работнікі друку.

Р. музея.

3. Той, хто абслугоўвае каго-н. сваёй працай.

Наняць работніка.

|| ж. рабо́тніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

|| прым. рабо́тніцкі, -ая, -ае (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

імпэ́тны, ‑ая, ‑ае.

Хуткі, імклівы, парывісты. Імпэтны рух. □ Гэта быў дужа імпэтны скачок, Іван не ўстаяў на нагах, пісталет выпаў, і яны абое, чалавек і сабака, пакаціліся па зямлі. Быкаў. // перан. Палымяны, гарачы. Імпэтны настрой. Імпэтны працаўнік. Імпэтная маладосць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рабо́тник

1. (тот, кто работает, трудится) рабо́тнік, -ка м., працаўні́к, -ка́ м.;

добросо́вестный рабо́тник сумле́нны рабо́тнік (працаўні́к);

2. (человек, занятый в определенной области деятельности) рабо́тнік, -ка м.;

рабо́тник печа́ти рабо́тнік дру́ку;

номенклату́рный рабо́тник наменклату́рны рабо́тнік;

3. (наёмный сельскохозяйственный рабочий) уст. батра́к, -ка́ м., па́рабак, -бка м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падзві́жнік, ‑а, м.

1. Чалавек, які ў імя служэння богу падвяргае сябе доўгім малітвам і посту; аскет. Хрысціянску падзвіжнік.

2. Самаадданы працаўнік. Нястомны і вялікі падзвіжнік,.. [Чорны] і ў апошнюю хвіліну жыцця застаўся велічным у сваёй .. сціпласці. Вітка. // чаго. Актыўны, адданы грамадскі дзеяч. Падзвіжнік навукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)