пахварэ́ць
1. поболе́ть, похвора́ть;
2. (на што і чым) поболе́ть (чем);
3. (стать больным — обо всех, многих) заболе́ть, захвора́ть;
4. (за кого-, что-л.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пахварэ́ць
1. поболе́ть, похвора́ть;
2. (на што і чым) поболе́ть (чем);
3. (стать больным — обо всех, многих) заболе́ть, захвора́ть;
4. (за кого-, что-л.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хварэ́ць
1. (быть больным) боле́ть, хвора́ть;
2. (на што і чым) боле́ть (чем), хвора́ть (чем); страда́ть (чем);
3.
◊ х. душо́й — боле́ть душо́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
во́стры, ‑ая, ‑ае.
1. З завостраным канцом або краем.
2. Які звужвацца пад канец.
3.
4.
5.
6. Не прэсны, з вялікай колькасцю солі, спецый.
7. Які бурна развіваецца, рэзка адчуваецца (пра хваробы); не хранічны; раптоўны, моцны.
8.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
улажы́ць, улажу, уложыш, уложыць;
1. Палажыць, змясціць унутр чаго‑н.; укласці.
2.
3. Надаць каму‑н. ляжачае становішча, памагчы легчы.
4.
5. Зрабіць укладку (пра валасы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хадзі́ць, хаджу́, хо́дзіш, хо́дзіць;
1. Мець здольнасць, магчымасць рухацца, перамяшчацца, ступаючы нагамі (пра чалавека, жывёл).
2. Тое, што і ісці (у 1
3. Тое, што і ісці (у 2
4. Тое, што і ісці (у 3
5. Тое, што і ісці (у 10
6. Рабіць ход фігурай, картай
7.
8. Перамяшчацца, рухацца патокам, масай
9. (1 і 2
10. Рухацца ўзад і ўперад або ўверх і ўніз, з боку ў бок.
11. (1 і 2
12. (1 і 2
13. за чым. Выконваць якую
14. за кім. Клапаціцца аб кім-, чым
15. Апранацца ў што
16. Быць у якім
17. Быць цяжарнай (пра жанчыну;
18. (1 і 2
19. Адпраўляць натуральную патрэбу (
20.
На галаве хадзіць (
||
||
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адкі́нуць (каго, што)
1. (бросить в сторону) отбро́сить, отки́нуть; (с силой — ещё) отшвырну́ть; (опрокинуть, отодвинуть — ещё) отвали́ть;
2.
3. (убрать, освободиться от чего-л.) отбро́сить, устрани́ть;
4. (не принять) отклони́ть, отве́ргнуть;
5. (голову) отки́нуть, запроки́нуть;
6. убра́ть;
7. (вычесть) отня́ть, отки́нуть;
8. (оставить без внимания) пренебре́чь (кем, чем), отбро́сить;
9. (подбросив, вернуть) подбро́сить;
10. (о болезни) опя́ть свали́ть;
◊ а. хвост (капыты́) —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бра́цца (за каго, што)
1. (руками за что-л.) бра́ться;
2. (начинать какую-л. работу с помощью каких-л. орудий) бра́ться;
3. (начинать какую-л. работу, без указания на орудие труда) бра́ться, приступа́ть (к чему), принима́ться;
4. (давать согласие что-л. сделать) бра́ться; вызыва́ться;
5. (возникать) бра́ться;
6.
7.
8.
9. (идти на приманку — о рыбе) клева́ть;
10. (да каго, чаго; без доп.) разг. (прилипать) ли́пнуть (к кому, чему и без доп.), пристава́ть, ма́заться, (о чём-л. цепком — ещё) цепля́ться;
11.
12.
13.
14.
15. заступа́ться;
16.
17.
◊ б. за ро́зум — бра́ться за ум;
б. ў бо́кі — подбоче́ниваться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хадзі́ць
1.
2. ходи́ть, дви́гаться;
3. пасти́сь;
◊ хо́дзяць чу́ткі — хо́дят слу́хи;
язы́к гла́дка хо́дзіць — язы́к хорошо́ подве́шен (приве́шен);
х. фе́ртам — ходи́ть фе́ртом;
х. як цень — (за кім) ходи́ть как тень (за кем);
х. хо́дырам — ходи́ть ходуно́м;
х. на галаве́ — ходи́ть на голове́;
х. го́галем — ходи́ть го́голем;
х. ко́зырам — ходи́ть ко́зырем;
х. па стру́нцы — ходи́ть по стру́нке;
х. у агло́блях — ходи́ть в корню́ (кореннико́м);
пад стол пяшко́м х. — под стол пешко́м ходи́ть;
далёка х. не трэ́ба — далеко́ ходи́ть не ну́жно;
х. як пад зямлёй — ходи́ть как под землёй;
х. на па́льчыках — ходи́ть на цы́почках;
х. на часа́х (на пары́) — быть на сно́сях;
па рука́х х. — по рука́м ходи́ть;
х. у запрэ́жцы — ходи́ть в упря́жке;
х. па зямлі́ — ходи́ть по земле́;
х. у пазы́чкі — одолжа́ться;
у зо́лаце х. — в зо́лоте ходи́ть;
х. з то́рбай — ходи́ть по́ миру;
хадзі́ць на за́дніх ла́пках — ходи́ть на за́дних ла́пках;
х. па ні́тачцы — ходи́ть по ни́точке;
галава́ хо́дзіць (ідзе́) кру́гам — голова́ хо́дит (идёт) кру́гом;
ваўко́ў бая́цца — у лес не х. —
хо́дзіць ці́ха, а ду́мае лі́ха —
хто по́зна хо́дзіць, той сам сабе́ шко́дзіць —
хадзі́ў бы ў зло́це, каб не дзі́рка ў ро́це —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
на I
1. с
2. с
3. с
4. с
5. с
6.
7. с
на II частица на;
◊ вось табе́ і на́! — вот тебе́ и на́!;
на́ табе́! — на́ тебе́!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)