Мярож ’мярэжа’ (паст.), мярожа (в.-дзв., барыс., докш.), мірэжа (рас., в.-дзв.), мірожа ’тс’ (брасл., паст., лудз., Сл. ПЗБ). Да мярэжа (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пе́ката, пеката́ ’пякотка’ (барыс., чэрв., Сл. ПЗБ). Утвораныя пры дапамозе суф. ‑ат‑а са значэннем ’вынік дзеяння’ ад пе́кці/ пе́кчы < пячы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плусціць ’плысці’ (барыс., Шн.). З плысці з дадаткам канчатка інфінітыва ‑ць і менай ‑ы‑ > ‑v‑. Параўн. в.-дзв. плутувиць ’пераплятаць плот лазой’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́дкі ’пужлівы, палахлівы’ (ТСБМ, барыс., ст.-дар., Сл. ПЗБ; ТС, ПСл), пудлі́вы ’тс’ (Шат., Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС). Да пудзіць, пуд2 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Склём ‘холад’ (барыс., Жд. 2). Да склець (гл.). Няяснае словаўтварэнне; гіпатэтычна тут можна меркаваць аб форме дзеяслова *скленіць, тады першапачаткова аддзеяслоўны субстантыў *склён.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Супо́льніца ’суполка, супольная работа’ (ТС, Юрч.), ’бравэрка’ (Сцяшк.), супо́льніца, супо́льнічка ’суцэльнае адзенне’ (Сцяц. Сл.), ’жаночая кашуля, сарочка’ (барыс., Сл. ПЗБ). Да супольны, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лапту́х ’мяшок для торфа’ (барыс., Жд. 2), ’мяшок’ (рэч., Мат. Гом.). У выніку пераходу р- у л- (Карскі, 1, 315) з рап‑ тух, рэптух ’тс’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Негалю́зны ’несамавіты, плюгавы’ (барыс., Шн. 2), ’няўклюдны’ (Янк. 1), негілюзны ’непрыглядны’ (Ян.). Магчыма, да літ. negaluoti ’недамагаць, хварэць, быць нездаровым’; дзеепрыметнік, аналагічны да негадзявы, негадзяшчы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Раза́к ’разак (трава)’, ’асака’ (чэрв., воран., лід., трак., паст., іўеў., ганц., барыс., докш., дзятл., Сл. ПЗБ), ’трыснёг’ (Кіс.). Утворана ад рэ́заць (гл.), паколькі расліна мае вострыя краі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ашла́пка ’ахапак’ (барыс., Шн.), ашлапкі ’абхопліванне рукамі і нагамі’ (КЭС, лаг.) і ашлапы ’абдымкі (калі лезуць на дрэва)’ (КСП), ’абдымкі’ (Яўс.). Ад ашлапіць (гл.) як ахапка ад ахапіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)