Verbum

Кракадзі́л ’буйны паўзун з тоўстай панцырнай скурай’ (ТСБМ). Ст.-бел. крокодилъ пры пасрэдніцтве польск. krokodyl або ням. Krokodil з лац. crocodilus (Булыка, Запазыч., 177). Параўн. Шанскі, 2, 8, 403.

Кры́ша ’страха’ (Бір. Дзярж., Тарнацкі, Studia; Бяльк., ТС, Сл. паўн.-зах.). Укр. криша, рус. крыша ’тс’. Усходнеславянская інавацыя ад kryti (гл. крыць) пры дапамозе суфікса ‑ša (SP, 1, 77).

Куро́дым ’густы едкі дым пры тленні’ (ТСБМ, ТС, Сл. паўн.-зах., Ян., Сцяшк., З нар. сл., Сержп. Пр., Сержп. Ск., Янк. I, Бір.). Да курыць (гл.) і дым (гл.).

◎ Легчыня́, лігныня ’лёгкасць’ (КЭС, лаг.) — як і іншыя пошта abstracta qualitativa з націскам на апошнім складзе, утворана ад прыметніка пры дапамозе суф. ‑інЖіп‑ja (гл. Сцяцко, Афікс. наз., 109).

Лозка ’лазовы зараснік’ (Шат.). Да лаза́ (гл.). Утворана пры дапамозе суфікса ‑к‑a з рэдкім для яго значэннем зборнасці (параўн. сасонка ’сасоннік’). Сюды ж лозка ’флёкс’ (пруж., Сл. Брэс.).

Лох-лох! ’лапаценне халяў пры хадзьбе ў ботах’ (полац., Нар. лекс.). Гукаапісальнае з элементам ‑х (як бах! чмых!). Роднаснае з лоп‑лоп! Да лопаць ₁ (гл.). Параўн. таксама лах₃!.

Лягча́й ’вылітая ў вадзе знахарам фігура, якая дапамагае канавалам замазваць ёю рану (гарачымі легчаямі) пры кастрацыі быкоў’ (Сержп. Борт.). Да лягча́ць (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко (Афікс. наз., 23).

◎ Непадчу́жду (ніпадчу́жду) ’недарэчы, кепска, не на карысць’ (Бяльк.). Няясна; незвычайная фанетыка (спалучэнне жд < *dj?) прымушае бачыць у аснове ст.-слав. чюѫдъ, гл. чужы, аднак пры гэтым цяжка вытлумачыць семантыку.

Пале́міка ’спрэчка ў друку, на дыспуце, сходзе, пры абмеркаванні якіх-н. пытанняў’ (ТСБМ). Праз рус. поле́мика ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78) ад грэч. πολεμικός ’ваяўнічы’ < πόλεμος ’вайна’ (ССРЛЯ, 10, 129).

◎ Пасядры́ць ’пастарэць’ (б.-каш., Мат. Гом.). Утворана ад прэфікса па (< прасл. po‑) і ⁺сядрыць; апошняе з’яўляецца, магчыма, балтызмам, параўн. літ. sidabras ’серабро’, sidabruoti ’серабрыць’ пры ад’ідэацыі рус. поседеть пасівець’.