апрыто́міць

‘прывесці каго-небудзь у прытомнасць’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. апрыто́млю апрыто́мім
2-я ас. апрыто́міш апрыто́міце
3-я ас. апрыто́міць апрыто́мяць
Прошлы час
м. апрыто́міў апрыто́мілі
ж. апрыто́міла
н. апрыто́міла
Загадны лад
2-я ас. апрыто́м апрыто́мце
Дзеепрыслоўе
прош. час апрыто́міўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

апрыто́мніваць

‘прыводзіць каго-небудзь у прытомнасць’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. апрыто́мніваю апрыто́мніваем
2-я ас. апрыто́мніваеш апрыто́мніваеце
3-я ас. апрыто́мнівае апрыто́мніваюць
Прошлы час
м. апрыто́мніваў апрыто́мнівалі
ж. апрыто́мнівала
н. апрыто́мнівала
Загадны лад
2-я ас. апрыто́мнівай апрыто́мнівайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час апрыто́мніваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вычу́льваць

‘прыводзіць каго-небудзь у прытомнасць’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вычу́льваю вычу́льваем
2-я ас. вычу́льваеш вычу́льваеце
3-я ас. вычу́львае вычу́льваюць
Прошлы час
м. вычу́льваў вычу́львалі
ж. вычу́львала
н. вычу́львала
Загадны лад
2-я ас. вычу́львай вычу́львайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вычу́льваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абме́рці, абамру́, абамрэ́ш, абамрэ́; абамро́м, абамраце́, абамру́ць; абмёр, -ме́рла; абамры́; зак. (разм.).

1. Самлець, страціць прытомнасць.

2. Знямець ад нечаканага і моцнага ўзрушэння.

А. ад страху.

|| незак. абміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. абміра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ачуча́ць

‘прыводзіць у прытомнасць каго-небудзь, што-небудзь (галаву і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ачуча́ю ачуча́ем
2-я ас. ачуча́еш ачуча́еце
3-я ас. ачуча́е ачуча́юць
Прошлы час
м. ачуча́ў ачуча́лі
ж. ачуча́ла
н. ачуча́ла
Загадны лад
2-я ас. ачуча́й ачуча́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ачуча́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ачу́чваць

‘прыводзіць у прытомнасць каго-небудзь, што-небудзь (галаву і пад.)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ачу́чваю ачу́чваем
2-я ас. ачу́чваеш ачу́чваеце
3-я ас. ачу́чвае ачу́чваюць
Прошлы час
м. ачу́чваў ачу́чвалі
ж. ачу́чвала
н. ачу́чвала
Загадны лад
2-я ас. ачу́чвай ачу́чвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час ачу́чваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

о́бморок м. непрыто́мнасць, -ці ж.;

па́дать в о́бморок млець (тра́ціць прыто́мнасць);

упа́сть в о́бморок самле́ць (абамле́ць, стра́ціць прыто́мнасць);

в глубо́ком о́бмороке у глыбо́кай непрыто́мнасці.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абамле́лы, ‑ая, ‑ае.

Які страціў прытомнасць. // Анямелы, здранцвелы. Абамлелы ад страху. □ Гуслі строіць [гусляр] свае, — струны звонка звіняць, Жменяй водзіць па іх абамлелай. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ачуча́ць ’прыводзіць у стан свядомасці пасля амярцвення’ (Нас.), ачуча́цца, ачу́чывацца ’прыходзіць у прытомнасць’ (Нас.), рус. смал. очуча́ть, ц.-слав. ощущать ’адчуваць’ з ст.-слав. оштоуштати, польск. ocucać ’прыводзіць у прытомнасць’. Гл. ачуціць, параўн. Фасмер, 3, 180; Праабражэнскі, 1, 673 і наст.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

знепрыто́мнець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Страціць прытомнасць. Карпавіч на міг расплюшчыў вочы, павёў імі па людзях, але, знясілены, зноў апусціў павекі і знепрытомнеў. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)