лаза́
○ ні́цая л. — та́льник;
◊ даць лазы́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лаза́
○ ні́цая л. — та́льник;
◊ даць лазы́ —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жар (
◊ бе́гчы, як жа́ру ўхапі́ўшы — бежа́ть сломя́ го́лову;
даць (зада́ць) жа́ру — дать (
падда́ць жа́ру — подда́ть жа́ру;
чужы́мі рука́мі ж. заграба́ць —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
жар
1. гарачыня́, -ні́
2. (угли) жар,
3.
лежа́ть в жару́ ляжа́ць у гара́чцы;
4. (пыл, рвение) запа́л, -лу
◊
подда́ть жа́ру падда́ць па́ры;
чужи́ми рука́ми жар загреба́ть
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трёпка
1. (действие) трапа́нне, -ння
2. (побои)
◊
трёпка не́рвов ту́занне не́рваў; ад’яда́нне вантро́баў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
звон
1. (род. зво́на) (
2. (род. зво́ну) (
3. (
◊ звані́ць (біць) ва ўсе званы́ — звони́ть (бить) во все колокола́;
малі́навы з. — мали́новый звон;
зво́ну нарабі́ць — зво́ну
чуў з., ды не ве́дае, дзе ён —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
парI
превраще́ние жи́дкости в пар ператварэ́нне ва́дкасці ў па́ру;
пары́ ка́мфоры па́ра ка́мфары;
мя́тый пар мя́тая па́ра;
отрабо́танный пар адпрацава́ная па́ра;
насы́щенный пар насы́чаная па́ра;
перегре́тый пар перагрэ́тая па́ра;
во́льный пар
от ло́шади идёт пар ад каня́ ідзе́ па́ра;
◊
на всех пара́х по́ўным хо́дам;
подда́ть па́ру падда́ць па́ры;
под пара́ми (в состоянии опьянения)
с лёгким па́ром з лёгкай па́рай;
пар вон дух вон.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вопро́с
национа́льный вопро́с нацыяна́льнае пыта́нне;
поста́вить вопро́с на обсужде́ние паста́віць пыта́нне на абмеркава́нне;
оста́вить вопро́с откры́тым пакі́нуць пыта́нне адкры́тым;
вопро́сы филосо́фии пыта́нні філасо́фіі;
задава́ть,
литерату́ра по э́тому вопро́су літарату́ра па гэтым пытанні;
отвеча́ть на вопро́с адка́зваць на пыта́нне (на запыта́нне);
◊
вопро́с че́сти пыта́нне (спра́ва) чэ́сці (го́нару);
вопро́с вре́мени пыта́нне ча́су;
под (больши́м) вопро́сом (быть, остава́ться, находи́ться) пад вялікі́м сумне́ннем (быць, застава́цца, знахо́дзіцца);
поднима́ть, подня́ть вопро́с узніма́ць, узня́ць пыта́нне;
ста́вить под вопро́с (что) ста́віць пад пыта́нне (што);
что за вопро́с! зразуме́лая рэч!;
э́то совсе́м друго́й вопро́с гэ́та зусі́м і́ншая спра́ва (і́ншае пыта́нне);
вопро́с жи́зни и сме́рти пыта́нне жыцця́ і сме́рці;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даць
1.
2. (што) подве́ргнуть (чему); наложи́ть (что);
◊ д. зразуме́ць — дать поня́ть;
д. во́лю сляза́м — дать во́лю слеза́м;
д. во́лю рука́м — дать во́лю рука́м;
без дай прычы́ны — ни за что ни про что;
д. аб сабе́ знаць — дать о себе́ знать;
д. галаву́ на адсячэ́нне — дать го́лову на отсече́ние;
не д. (сябе́) у кры́ўду — не дать (себя́) в оби́ду;
не д. хо́ду — не дать хо́ду;
д. пу́дла — промахну́ться; дать ма́ху;
і паню́хаць не д. — и поню́хать не дать;
д. по́ўху — дать затре́щину, отве́сить оплеу́ху;
д. во́лю сваі́м пачу́ццям — дать во́лю свои́м чу́вствам;
д. бяро́завай ка́шы — дать берёзовой ка́ши;
дае́ сябе́ адчува́ць — даёт себя́ знать;
д. даро́гу — дать доро́гу;
д. ход (спра́ве) — дать ход (де́лу);
д. дзёру (дра́ла, драпака́, лататы́) — дать (
д. дразда́ —
д. адбо́й — дать отбо́й;
д. спако́й — оста́вить в поко́е;
д. ве́ры — пове́рить, дать ве́ру;
д. круг — дать крю́ку;
(не) д. дыхну́ць — (не) дать дух перевести́; (не) дать вздохну́ть;
дай бо́жа — дай бог;
д. ду́лю — показа́ть фи́гу (ку́киш);
д. газ — дать газ;
д. ду́ба —
д. га́сла — дать знать; оповести́ть;
я табе́ дам! — я тебе́ (те) дам!;
як бог дасць — как бог даст;
д. пе́рцу (чо́су) — (каму) дать пе́рцу (кому);
до́рага б даў (заплаці́ў) — до́рого бы дал (уплати́л);
д. па ша́пцы — дать по ша́пке;
д. фо́ру — дать фо́ру;
д. за́дні ход — дать за́дний ход;
д. пача́так — (чаму) дать нача́ло (чему);
д. пы́тлю (жа́ру) — дать жару;
д. храпака́ —
д. ды́хту — дать взбу́чку (нагоня́й), намы́лить (намя́ть) хо́лку;
д. ма́ху — дать ма́ху;
д. (зае́хаць) у ву́ха — дать (съе́здить) в у́хо;
д. зда́чы — дать сда́чи;
д. у ла́пу — дать в ла́пу;
д. па ла́пах — дать по рука́м;
ра́ды не д. — а) не упра́виться, не сла́дить (с кем-, чем-л.); б) ума́ не приложи́ть;
д. у галаву́ — уда́рить в го́лову;
дай ты ра́ды —
д. па ка́рку (у ка́рак) — дать по ше́е;
д. сябе́ ашука́ць (падману́ць) — да́ться в обма́н;
д. ла́зню —
д. лазы́ —
не д. спу́ску — не дать спу́ску;
д. у ко́сці — всы́пать; дать взбу́чку;
як піць д. — как пить дать;
бог дасць — бог даст;
дай бог но́гі — дай бог но́ги;
бог ро́зуму не даў — бог ума́ лиши́л;
д. наганя́й (прачуха́нку, прачуха́нец) — дать нагоня́й; протере́ть с песо́чком;
д. прабо́рку — дать нахлобу́чку;
да́йце час — да́йте срок;
д. падста́ву — дать по́вод;
д. нагу́ —
д. жыццё — (каму) дать жизнь (кому);
д. лад — привести́ в поря́док;
дай бо́жа, ды не ве́даю — ви́лами по воде́ пи́сано;
як піць д. — как пить дать;
дай бо́жа на́шаму цяля́ці во́ўка спайма́ці —
сам не гам і друго́му не дам —
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ка́ліва ’асобна ўзятая расліна, сцябліна, саломіна і інш.’ (
Ка́ліва 2 ’памінальная куцця’ (
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)