салупа́ць
‘паказваць язык, дражніць языком (без прамога дапаўнення)’
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
салупа́ю |
салупа́ем |
| 2-я ас. |
салупа́еш |
салупа́еце |
| 3-я ас. |
салупа́е |
салупа́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
салупа́ў |
салупа́лі |
| ж. |
салупа́ла |
| н. |
салупа́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
салупа́й |
салупа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
салупа́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
удра́жніваць
‘дражніць, злаваць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
удра́жніваю |
удра́жніваем |
| 2-я ас. |
удра́жніваеш |
удра́жніваеце |
| 3-я ас. |
удра́жнівае |
удра́жніваюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
удра́жніваў |
удра́жнівалі |
| ж. |
удра́жнівала |
| н. |
удра́жнівала |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
удра́жнівай |
удра́жнівайце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
удра́жніваючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
удражня́ць
‘дражніць, злаваць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
удражня́ю |
удражня́ем |
| 2-я ас. |
удражня́еш |
удражня́еце |
| 3-я ас. |
удражня́е |
удражня́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
удражня́ў |
удражня́лі |
| ж. |
удражня́ла |
| н. |
удражня́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
удражня́й |
удражня́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
удражня́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
дражні́цца, дражнюся, дражнішся, дражніцца; зак., з кім і без дап.
1. Тое, што і дражніць (у 1 знач.). Здаецца ж, і не хуліганы якія, гэтыя хлопцы, каб з сабакамі дражніцца... Якімовіч. [Рыгор:] Чаго ты мучыш мяне?! Не любіш, дык не дражніся, скажы проста. Крапіва.
2. Дражніць адзін аднаго. — Калючка ты. Задзіра! Вось што! — сыпала Валя ўсе тыя словы, якімі яны дражніліся ў маленстве. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мтары́каць ’дражніць, перасмейваць, высмейваць’ (Шпіл.). Гукапераймальнае.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дражлі́вы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які дражніць, выклікае злосць. Калі сустракаліся цяпер [Ігнат і Лена] зрэдку, то ўжо не чулася ранейшага задзёрыстага, дражлівага: — Як пажывае шаноўны слесар таварыш Лагуцька? Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раздра́чыць ’раздражніць’ (гродз., Сл. ПЗБ). Ад драчы́ць ’дражніць, цвяліць’ (< прасл. *dročiti, ЭССЯ, 5, 122–123), гл. драчона.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
береди́ть несов.
1. (рану, болячку) верадзі́ць, развярэ́джваць, трыво́жыць, цвялі́ць, дражні́ць;
2. перен. трыво́жыць;
береди́ть ду́шу трыво́жыць душу́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Скарані́ць ‘абняславіць’ (глыб., чэрв., карэліц., слонім., Сл. ПЗБ), скара́ніць ‘тс’ (карэліц., Весці АН БССР, 1969, 4, 131). Арашонкава і інш. (там жа) параўноўваюць з літ. ker̃noti ‘сварыцца, лаяць’, што не зусім добра дапасуецца фанетычна. У якасці крыніцы магло б разглядацца яшчэ ўсх.-літ. kìrinti ‘дражніць, гаварыць з’едліва’, лат. karinât ‘дражніць, злаваць’, роднасныя карыць (гл.), гл. Фрэнкель, 644. Сюды ж і скарані́шчыць ‘тс’, ‘аблаяць, зняславіць’ (Сцяшк. Сл.), якое было скантамінавана са знішчыць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перадра́за ’крыўлянне, карыкатура’ (Бяльк.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне з суф. ‑а (< і.-е. *‑ā), які надае назоўніку значэнне абстрактнасці (Слаўскі, SP, 1, 59–60). Да пера- і дражні́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)