болту́н​I разг.

1. (пустомеля) балбату́н, -на́ м., лапату́н, -на́ м., пустасло́ў, -ло́ва м.;

2. (сплетник) плятка́р, род. плеткара́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Пустабрэ́х ’балбатун, пляткар’ (ТСБМ; шчуч., Нар. лекс.; карм., Мат. Гом.), пустабро́х ’сабака, што без патрэбы брэша; пляткар, абманшчык’ (Варл.), рус. пустобре́х ’балбатун, пляткар’. Да пусты (у значэнні ’непатрэбны, бессэнсоўны’) і брахаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ко́ўчала ’бессаромны, балбатун’ (Нар. лекс.). Гл. коўчаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляпе́та ’балбатун’ (смарг., Сцяшк. Сл.), лепе́та ’сабака (у загадцы)’ (ТС). Укр. лепе́тя, рус. кубан. лепе́тя ’тс’, валаг. лепе́та ’той, хто гаворыць невыразна’, кур. ’сабака (у загадцы)’. Балтызм. Параўн. літ. lepetà ’балбатун’ і лепет.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Маўна́ ’балбатун’ (Liet. term., 182). Да мална́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ *Мя́нта, мʼянта ’балбатун, гультай’ (ТС). Да мента© (гл.)

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

браху́н, ‑а, м.

Разм. пагард. Ілгун, хлус, манюка; паклёпнік, нагаворшчык. [Васіль Ціханавіч:] — Гітлераўцы пішуць, што ўзялі Маскву, Ленінград. Нават да таго, брахуны, дадумаліся, што абвясцілі, каб бралі прапускі, хто хоча ехаць у Маскву... Сіўцоў. // Той, хто любіць вельмі шмат, без меры гаварыць; балбатун, лапатун. З брахні не мруць, ды брахунам веры не даюць. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тарта́йка ’балбатун’ (жыт., ЖНС). Да тарата́йка (гл.) з сінкопай (пропускам галоснага).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарадэ́іць ’ляскатаць трашчоткай’ (Др.-Падб.), ’весці пустыя размовы, гаварыць шмат, не да месца’ (мёрск., Нар. лекс.; мсцісл., Нар. ск.); сюды ж тарадэ́й, тарадэ́я ’балбатун, балбатуха’ (Чал.). Параўн. польск. дыял. taradaj ’балбатун, пустабрэх’. Гукапераймальнае, у аснове выклічнік *тарада або *тарата, гл. тарадахаць, тараторыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гаду́ла ’пустамеля, балбатун’ (Нас.). Запазычанне з польск. gaduła ’тс’ (ад gadać ’гаварыць’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)