Малібоны ’непатрэбныя натацыі’ (карэліц., Жыв. сл.). Скажоная форма мале́бен (гл.) пры ад’ідэацыі мальбоніць. Суфікс аформіўся пад уплывам забабоны, праклёны. Гл. таксама мальбоны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ма́міс ’падкладачная тканіна’ (іўеў., Сл. ПЗБ; бабр., Запіскі). Няясна. Магчыма, з польск. mamis ’рэдкая, недарагая баваўняная тканіна’, якое таксама этымалагічна цёмнае слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Махру́тка ’замухрышка’ (Касп.) складае з рус. моўнай тэрыторыяй адзіны арэал: махришко ’лахманы’, махрютка ’маўклівы чалавек’. Да махры́ (гл.). Параўн. таксама замухры́шка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мочала, мочула ’мачулішча’ (навагр., іўеў., Сл. ПЗБ). Да мачу́ла 1 (гл.). Параўн. таксама мочыла ’месца, дзе мачылі каноплі, пяньку’ (іўеў., Сцяшк. Сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Му́тлавіца, му́тлавыця ’вельмі брудная вада ў непраточнай сажалцы’ (Клім.). Да муці́ць > мут > ⁺му́тлавый ’мутны’. Параўн. таксама ўсх.-палес. му́тлаўка ’мутная вада’ (КЭС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мыгла́ ’непразрыстае паветра, насычанае вільгаццю’ (Сцяшк.). Балтызм. Параўн. літ. migla ’туман’. Сюды ж мыг‑ ліниць ’імжэць’ (іўеў., Сцяшк. Сл.). Гл. таксама мігла.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Міну́ўшчына ’мінулае, былое’, ’старадаўнасць’ (ТСБМ, Яруш., Бяльк.). Відавочна, ад ст.-рус. минувший ’прошлы’. Параўн. таксама рус. смал. минува́лый ’мінулы’, минува́ться ’мінуць, прайсці’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ны́хляць ’марнець, чахнуць’ (ляхав., Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка параўноўваюць з літ. nykia ’той, хто марны’; параўн. таксама ніхвець, ніхраць ’марнець, чэзнуць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нябе́г̌лы (небеглы) ’нерызыкоўны’ (лельч., Нар. лекс.). Відаць, да нягеглы (гл.) з народнаэтымалагічным збліжэннем да бегчы, беглы. Параўн. таксама нягебны ’нягеглы, няўдалы’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́хны ’пышны’: пухныя пончкі (гродз., Сл. ПЗБ). Прыметнік на -//- (‑ьn‑) ад пу́хаць (*puxati), паралельны да пухлы (суф. ‑л‑), гл. таксама пухоны, пушоны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)