Verbum

Вяшча́ць (БРС, Крывіч, КТС). Укр. віщати, віщувати, рус. вещать, ст.-слав. вѣштати, вѣштавати, вѣщати. Паводле Жураўскага, Мат. да V Міжн. з’езда слав., 51, запазычана з царкоўнаславянскай мовы праз рускую. Далей да вешчы (гл.).

Вікішча ’вікавая салома’ (хойн., Мат. Гом.). Да ві́ка (гл.). Суф. ‑шча ўтварае лексему са значэннем ’лісце і сцябло расліны’. Тое ж і ў картофелішча (ДАБМ, к. 281). Гэта ўласцівасць характэрна паўднёвым бел. гаворкам.

За́браўка ’праём, паз у вушаку’ (Мат. Гом.). Рус. с.-урал. забро́вка ’паліца над акном ці дзвярмі’. За‑ + броўка ’карніз над дзвярмі’. Перанос націску на прэфікс вядомы ў паўд.-усх. бел. гаворках (параўн. за́балаць).

◎ Ко́ўраты ’вароты’ (Мат. Маг., Бяльк., Юрч.) Укр. коворот ’вароты каля ўваходу ў сяло’, рус. коворат ’стоўб, да якога прымацоўваюцца вароты’. Магчыма, мы маем справу тут з прэфармантам ко‑, к-. Параўн. ЕСУМ, 2, 485.

Крыса́ ₁ ’лента для касы’ (Чуд.). Гл. крысо.

Крыса́ ₂ ’верхняя частка збанка’ (Жыв. сл., Нар. словатв., ТС, Мат. Гом.). Гл. крысо.

Крыса́ ₃ ’пала адзення’ (Нар. сл., Янк. II, Шат.). Гл. крысо.

Ла́вачка ₁ ’шайка, банда’ (Мат. Гом.), рус. прастам. лавочка ’несумленнае, незаконнае прадпрыемства, задума; група людзей, якая ўдзельнічае ў гэтай задуме’. Апошняе да ла́ўка ’магазін’ (гл.).

Ла́вачка ₂ ’крама’ (Сцяшк.). Дэмінутыў ад ла́ўка (гл.).

◎ Лі́заўка ₁ ’пласцінчаты свердзел’ (Касп., Сцяшк.). Відавочна, з лёзаўка, утворанай з лязо, лёза. Да лёзіва ₂ (гл.).

◎ Лізаўка ₂ ’абшыўка ў кажуху’ (хоц., Мат. Маг.). Рэгіянальнае ўтварэнне. Да лізаць ’пакрываць, абдаваць сабой’ (гл.).

Ма́нка ₁ ’манная каша’ (Мат. Гом.). З рус. ма́нка ’тс’, якое са словазлучэння манная крупа. Да ма́нна (гл.).

Ма́нка ₂, манко растрата’ (беласт., Сл. ПЗБ). З польск. manko, якое з італ. тапсо ’тс’.

◎ *Мя́ленне, мяляньня, мяліньне ’кастрыца — адыходы пры першаснай апрацоўцы льну або канапель’ (маладз., Янк. 2, Янк. Мат.; Касп.; КЭС, лаг.; віл., Сл. ПЗБ). З польск. międle‑ nie < międlić ’церці лён’, ’аддзяляць валакно ад кастрыцы’.

◎ Мя́льніца, мʼяльніца, мнАльніца ’церніца для канапель’ (Уладз., Бяльк., Мат. Гом., Сл. ПЗБ; мядз., Жыв. сл.), рус. мяльница ’церніца’, укр. мʼяльниця ’прыстасаванне, на якім размінаюць шкуры’, польск. międlnica ’церніца’. Паўн.-слав. Да мяць (гл.).