Палясо́ўшчык ’вартаўнік лесу, ляснік’ (Яруш., Мядзв., Інстр. II, Дасл. па літ. і мове, Гродз. пед., 1967, 41). Рус. паўдн., усх. полесовщи́к ’тс’. Ад *палясоўны (< лес) з суф. ‑шчык (параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 75). Не выключана, што гэта і запазычанне з рус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плышчагі́ (плышчагы) ’агароджа з цесна складзеных жэрдак’ (Клім.). Відаць, першапачаткова гэта была агароджа з бярвенняў, т. зв. ’прасла”, у якім плоскія бярвенні укладаліся ў шулы. У такім выпадку — да плашчак (гл.) < плоскі. Пачатковае плы⇉пад уплывам лексемы плыт = плот ’плот, агароджа’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прадонне ’бездань, бяздонне’, ’прорва’ (ТСБМ, Др.-Падб., Гарэц., Нас., Касп., Сл. ПЗБ), прадо́нная ’тс’ (Нас.). Гл. бездань; аднак у дадзеным выпадку цяжкасці ўзнікаюць з семантыкай прыстаўкі. Не выключаны што гэта калька (прынамсі, частковая) літ. pragaras ’пекла, апраметная’ або pragarmė ’бездань, прорва’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ва́жность
1. (значительность) ва́жнасць, -ці ж.;
э́то де́ло вели́кой ва́жности гэ́та спра́ва вялі́кай ва́жнасці;
2. (горделивость) ва́жнасць, -ці ж.; (солидность) пава́жнасць, -ці ж.;
говори́ть с ва́жностью гавары́ць з ва́жнасцю (з пава́жнасцю);
◊
э́ка ва́жность така́я ва́жнасць;
велика́ ва́жность вялі́кая ва́жнасць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
туда́-сюда́ разг.
1. нареч. (в ту и другую сторону) туды́-сюды́;
посмотре́ть туда́-сюда́ паглядзе́ць туды́-сюды́;
2. безл., в знач. сказ. (сойдёт, ничего) сяк-та́к, сюды́-туды́;
э́то ещё туда́-сюда́ гэ́та яшчэ́ сяк-та́к (сюды́-туды́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
значы́ць несов., разг.: каро́ва з. коро́ва пе́ред отёлом
зна́чыць II
1. несов. (иметь смысл, значение) зна́чить;
што гэ́та з.? — что э́то зна́чит?
2. вводн. сл., разг. зна́чит; сле́довательно;
3. в знач. союза ита́к, сле́довательно; по-э́тому;
◊ нічо́га не з. — ничего́ не зна́чит
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перспекты́ва ж., в разн. знач. перспекти́ва;
у ~ве гэ́та ме́ла і́ншы вы́гляд — в перспекти́ве э́то име́ло ино́й вид;
зако́ны ~вы — зако́ны перспекти́вы;
адсу́тнасць ~вы — отсу́тствие перспекти́вы;
~вы на ўраджа́й — перспекти́вы на урожа́й;
перспекты́ва праве́сці ле́та на мо́ры — перспекти́ва прове́сти ле́то на́ море
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Абша́р ’абшар, прастора’ (БРС, Бяльк., Сцяшк. МГ). Абшар (пшенʼицы) < польск. obszar < ням. obirschar (< überscheeren ’перарэзаць’) ’частка зямлі, якая вылучаецца пасля вымярэння’ (XV ст.). З XVII ст. — сучаснае значэнне (Брукнер, 68). Калі гэта так, бел. абшар < польск. obszar (XVII ст.) (параўн. Мартынаў, SlW, 68).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Багасло́ў, багасло́ўе, рус. богосло́в, богосло́вие, укр. богосло́в, богослі́вʼя і г. д. З ц.-слав. мовы (богословъ, богословиѥ), дзе гэта калька з грэч. θεολόγος, θεολογία, да θεός ’бог’, λόγος ’слова, вучэнне’. Так і ў іншых слав. мовах. Падрабязней гл. Шанскі, 1, Б, 150–151.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Базграні́на ’ўсялякая ўсячына, мешаніна’, лухта, бязглуздзіца’ (Нас.). Запазычанне з польск. bazgranina ’каракулі, мазня’ (bazgrać ’незразумела пісаць, пэцкаць паперу’; у польск. мове гэта наватвор з XVIII ст., паходжанне яго няяснае, гл. Брукнер, 18; Слаўскі, 1, 29; вельмі няпэўна Махэк₂, 49: пераробка слова skrabač).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)